Katran

KATRAN (goudron)
Katran, değişik çam cinslerinin gövdelerinin fırınlarda yavaş yavaş yakılması sonucu olarakeldeedilen, siyah veya esmer kenkli, keskin kokulu donuk sıvı bir madde olup, eski zamanlardan beri bilinmektedir. Koruyucu ve ısıtıcı özellikleri vardır, yakı maddesi olarak ta kullanılmıştır. Katranın en iyisi pek yaşlı olmayan ve yaprakları uzun Dağ Servisi denilen dikenli çamdan elde edilendir. Buna Çamyağı da denilir. Hekimlikte ve endüstride kullanılmıştır. Katran, merhem gibi cilde sürülerek kullanıldığı gibi, bazı gıda maddeleri ile macun yapılarak ağız yoluyla da alınır, lavman yoluyla da kullanılır.

* Enes İbni Mâlik Hz.'leri kardeşi Abdullah'ı tahnik ettirmek için Peygamber Aleyhis-Selâm'a götürdüğünde; Rasûllâh (s.a.v.) deve ağılında abasını giyinmiş olduğu halde uyuz olan devlerini katranlıyordu.."1

* Kasım b. Muhammed (r.a) de .öyle demiştir. "Bir adam İbni Abbas'agelerek: "Beni bir yetimim var, onun da develeri vardır. Bu develerin sütünden içebilirmiyim?" diye sordu. İbnu Abbas da: "Eğer kaybolan develerini ararsan, uyuz olanlarını katranla tedavi etmeğe çalışırsan ... içebilirsin"diye fetva vermiştir."2

Tedavide Kullanılması:
Katran, uyuz hayvanların vücuduna bilhassa tırnakları arısına sürülür. Uyuz hastalığının tedavisinde kullanılan merhemlerin ve macunların içine de katılır. Katran cildesürüldüğündebitleri, bit yavrularını öldürür, gevşek etleri kuvvetlendirir, kaşıntı ve uyuz hastalığına, özellekile hayvanlarda meydana gelen uyuz'a karşı gayet faydalı olduğu gibi, veba ve Taun gibi bulaşıcı hastalıklara karşı da koruyucudur.

* Katran, adele çatlamalarına, özellikle bacaklarda meydana gelen fil hastalığı ve varis hastalığına karşı faydalıdır. Siroz'a karşı ise cilde sürülerek veya başka bir madde ile macun yapıldıktan sonra ağız yoluyla alınarak kullanılır. Soğuktan meydana gelen başağrısı için başa sürüldüğünde ağrıyı teskin eder. Katran çürük dişlerin ağrısını dindirir, gözün görme duyusunu da keskinleştirir, göz etrafındaki yaraları da iyileştirir. Katranla makattan lavman yapılacak olursa, bağırsak kurtlarını öldürür, cinsi münasebetten önce kamışa sürülecek olursa, meniyi (sperma) ifsad ederek hamileliğe engel olur. Hamileliği engelleme ilaçları içinde katrandan daha etkili bir ilaç yoktur. Adet kanamasını çoğaltır, eğer rahim kanalından lavman yapılacak olursa, rahimde çocuğu düşürür.

* Katran yılanın soktuğu yere vakit geçirilmeksizin merhem gibe sürülür, idrar yapmamaya karşı da faydalıdır. Ölülerin cüssesine tahnit için sürüldüğünde, nâşdaki rutubetleri yokeder ve kokuşmaktan korur.

* Katran, bademcik hastalığı için boğaz bölgesine sürülür, göğüs, akciğer ve karciğer (verem, zâtürrie vezatülcenb) hastalıklarına karşı faydalı olduğu gibi zehirlenmelere karşı dafaydalıdır. Kulağa damlatılacakolursa, kulaktaki kurtçukları öldürür, uğultuyu veçınlamayıdagiderir."3

Kaynaklar:

[1]- E. Davud Edeb H. 4951; Müslim Adâb H. 22 Ayrıca bak; Buhârî Akîka I; Nihâye 3/137. [2]- Muvatta Sıfatün-Nebî H 33; E. Nuaym vr. I I l/a Kamus 2/480. [3]- el-Mutemed s. 262, 392; c. Müfredatü'l-Edviyye 1/60-61; Kanun 1/419-20

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp