Buerger Hastalığı Belirtileri Nelerdir

Sigaranın sebep olduğu kanser ve kalp krizi gibi hastalıklar genellikle erken ölümlere neden olur ve hastayı tabiri caiz ise uzun yıllar boyunca süründürmez. Ancak sigara öyle sinsi bir illet ki sebep olduğu hastalıkların sayısı tam manasıyla bilinemiyor. İşte sigaranın %99 oranında etken neden olarak kabul edildiği ve bazı hastalarda amputasyona (kol ve bacak gibi azaların kesilmesi) kadar uzanan bir hastalık olan Buerger hastalığı (Tromboanjiitis Obliterans) tam manasıyla insanın kaliteli bir yaşam sürmesine mani oluyor. Şimdi bizler de sigaranın neden olduğu bir hastalık olan burger hastalığı nedir, burger hastalığının nedenleri ve tedavisi, belirtileri nelerdir bu konuda sizlere daha ayrıntılı bilgiler verelim.

Burger hastalığı yaklaşık olarak 80 yıl önce tespit edilmiş bir damar hastalığıdır. Özellikle kol ve bacaklardaki kılcal damarlarda başlayan hastalık bu organların kanla beslenmesine engel olmakta ve zamanla kollarda, bacaklarda ve parmak uçlarında kangren gelişimine sebep olabilmektedir. İltihaplı bir tür damar tıkanıklığı olan burger hastalığı daha çok 28-35 yaş arası erkekler ve bayanlarda görülür. Hastalığa yakalananların % 95 inden daha fazlası ise sigara içen erkeklerdir. Bu nedenler erkeklerin hastalığa yakalanmalarının daha büyük bir ihtimal olduğunu söylemek yanlış olmaz.

Burger Hastalığı Kimlerde Görülür

Burger hastalığının gelişiminde yaş, cinsiyet ve ailede bu hastalığın daha önce görülmüş olması, sigara, bağışıklık sistemi zayıflığı gibi etkenler önemli rol oynamaktadır. Ama bu risk faktörlerinin hiç birisi sigaranın % 1 i kadar bile etkili değildir.

Burger Hastalığının Belirtileri ve Bulgulari: Yukarıda da söylediğimiz gibi burger hastalığının en büyük risk grubu olan sigara içen erkekler olup bu hastaların aklaşık % 50 sinde bacaklara ani gelişen damar tıkanmaları görülebilir. Burger hastalığı sinsi ilerleyen bir hastalık olup oluştuğu bölgede öncelikle kılcal damarlarda tıkanma oluşturur. Dokuyu besleyen ana arterler ise hastalığın ilerleyen aşamalarında tıkanır. Burger hastalığı ataklar halinde ilerler. Her atakta damarın tıkanan kısımları daha da artar ve bu bölgedeki beslenemeyen dokularda iltihap gelişir. Zamanla bu iltihap, burger hastalığı tedavi edilmediği takdirde veya sigara içme alışkanlığı sürdürüldüğü sürece kangrene dönüşerek dokularda nekroz oluşturur. Bu aşamadan sonra hastalığın görüldüğü kolu veya bacağı kesmekten başka bir seçenek yoktur. Aksi takdirde nekroza uğrayan doku, tüm vücudu zehirleyebilir.

Bazı burger hastalarında erken şikayetler olarak adlandırılan ve ayak tabanında ya da parmaklarda ağrı şeklinde olarak ortaya çıkan bir takım belirtiler mevcuttur. Bu ağrı sadece efor sırasında ve dinelme süresine görülür ve kılcal damarlarda öncelikle başladığı için ayırt edici bir ağrı değildir. Özellikle çarşıda pazarda gezerken vitrin dolaşırken bu ağrıların şiddetlenmesinden dolayı halk arasında burger hastalığına ” vitrin hastalığı” adı da verilmektedir. Burger hastalığının bir diğer başlangıç belirtisi ise tırnakta solgun bir renk, bacak kıllarında dökülmeler ve azalmalar, nasırlardaki yaraların ve çatlakların bir türlü iyileşememesi gibi bir takım belirtilerdir. Bu yapısal değişiklikler ile renk değişiklikleri ve burger hastalığı görülen dokuda soğukluk şeklinde değişimler olabilir. Ana besleyici damarlardaki tıkanıklıklar ilerlerse bu belirtilerin yerini ileri dönemlerde parmak uçlarında ya da ayakta gagren alabilir.

Burger Hastalığında Tanı: Hastalığa kesin bir biçimde tanı koyabilmek için günümüzde tanı için en basit ve güvenilir yöntem olarak damarlardaki olası tıkanmaları en ayrıntılı bir biçimde gösteren doppler ultrason yöntemi tercih edilmektedir. Dopler ultrason tekniğinin uygulanması oldukça kolay olup bu yöntemin sonuçları oldukça kısa bir süre içerisinde doktor tarafından değerlendirilebilmektedir. Ancak bazı durumlarda anjiografi denilen damar içerisine damarın gösterilmesini sağlayan bir madde verilmesiyle yapılan girişimsel tanı yöntemleride gerekebilir.

Burger Hastalığının Tedavisi: Burger hastalığı tedavi edilecekse her şeyden önce hasta sigara içiyorsa bu alışkanlığı kesin bir biçimde terk etmelidir. Sigaranın bırakılmasının yanısıra damar tıkanıklıklarına iyi gelen bir takım ilaçlar ve tedavi uygulamaları da kullanılabilir. Ancak üzülerek söylemeliyiz ki burger hastalığına kesin çözüm olabilecek bir tıbbi tedavi tekniği veya ilaç tedavisi henüz keşfedilememiştir. Hastanın el ve ayak temizliği ve hijyenine özen göstermesi gerekmektedir. Soğuk havalarda el ve ayakların iyi korunması, bacak damarlarındaki kan dolaşımını sağlayacak yürüyüş gibi egzersizlerin düzenli bir biçimde yapılması ve hastanın bacaklarını darbe ve travmalardan koruması önem arz etmektedir. Cerrahi tedavideki amaç damar kasılmasını sağlayan aktivitenin kaldırılarak kanlanmanın arttırılmasıdır. İlaç tedavisinde ise kan akışını artıran ilaçlar kullanılır. Bunlar aspirin pentoksifilin gibi ilaçlardır. Yara iyileşmesinin olmadığı ve yayıldığı durumlarda ise parmak ya da ayak amputasyonu gerekebilir.

Prognoz: Her türlü tedaviye rağmen hastaların yaklaşık %2-4‘ünde bacakların cerrahi olarak alınması gerekebilir. Ancak sigaranın bırakılması ve koruyucu önlemlerin alınması ile genellikle hastalık gidişatı iyidir.