Mekanizmalarına göre ağrı sınıflaması

l-Nosiseptif ağrı: fizyopatolojik olayların deri, kas, bağ dokusu, iç organlarda yaygın olarak bulunan nosiseptör adı verilen özel ağrı algılayıcılarını uyarmasıyla ortaya çıkar. Somatik veya visseral doku hasana bağlıdır. Somatik yapılardan kaynaklanan nosiseptif ağrı, sızlama şeklinde, bıçak batar gibi, zonklama, basınç hissi gibi tarif edilir. İç organlardan kaynaklanan ağrı eğer obstrüksiyona bağlı ise kemirici ve kramp şeklinde, organ kapsülü ve mezen teri de etkilemişse sızlama, keskin ve zonklama şeklindedir. Nosiseptif ağrılar opioid ilaçlara ve periferik sinirleri denerde eden girişimlere iyi yanıt verir.

2-Nöropatik ağrı : (Nörojenik ağrı) terimi somatosensoriyel sistemin anormal uyarılmasına bağlı ağrılar için kullanılır. Peri ferik sinir travması veya metabolik hastalıklar sonucu ortaya çıkar. Nöropatik ağrı, farklı bir nörolojik lezyon ile gözüken otonomik disfonsiyon veya motor, sensoriyal bölgelerde bir dizestezi oluştuğunda kuvvetle akla gelmelidir. Ağrı spontan olarak ortaya çıkabilir. Ağrı eşiği düştüğü için normalde ağrısız olan uyan ağrı yapabilir (alla dini). Uyarıya yamt hem sürekli hem de amplitüd bakırmndan abartılı olabilir (hipera/jezi). Ağrı hissi sağlam bölgelere yansıyabilir. Genel olarak nöropatik ağrılar opioid ilaçlara, nörolitik işlemlere nosiseptif ağndan daha az yanıt verir. Tedavide daima adjuvan analjezikler kullanılmalıdır. Nörolitik girişimlerden yarar görmezler. Sinir kompresyonuna veya inflamasyonuna bağlı mononöropati (örn. disk hernisi), şimşek çakar nevraljiler, diabetik polinöropatiler, deafIerantasyon ağrısı nöropatik ağrı çeşitleridir.

3-Deafferantasyon ağrısı: periferik ve santral sinir sistemi yaralanmaları sonucunda somata sensoriyel uyaranların iletiminin merkezi sinir sistemine akışının kesilmesi ile ortaya çıkar. Talarnik ağrılar, brakiyal pleksus avulsiyonu sonucu ortaya çıkan ağnlar, fantom ağrılar deafIerantasyon ağrısına örnek olarak verilebilir.

4-Reaktif ağrı: motor ya da sempatik afferentlerin refleks aktivasyonu sonucu nosiseptörlerin uyanlmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Miyofasyal ağrılar reaktif ağrılar arasında sayılabilir.

5-Psikosomatik ağrı: (psikojenik ağrı), anksiyete ve depresyon gibi psişik ve psikososyal sorunların arttığı durumlarda ağrı olarak tamamlanan duygulardır. Somatizasyon, hipokondriazis bu ağrı tipine örnektir. Ağrılı bir durum mevcut olabilirse de asıl sorun psikolojik olup hastanın nörofizyolojik duyarlılığımın artması ile önemsiz bir doku sorununun aşın şekilde hissedilmesidir. Tablo