Amiloidoz Hastalığı

Amiloidoz AMİLOİD proteininin çeşitli organ veya dokularda birikmesiyle oluşan ve genellikle ölümcül olan bir hastalıktır.

Amiloid kemik iliğinde üretilen ve değişik organlarda birike bilen bir proteindir. Bu proteinin doku ve organlarda birikmesi Amiloidoz hastalığının ortaya çıkmasına sebeptir. Amiloidoz Genellikle kalbi, böbrekleri, karaciğeri, dalağı, sinir sistemini ve mide-bağırsak sistemini etkiler.

Belirtileri.

Aslında oldukça geniş bir belirtiler sinsilisiyle ortaya çıkan Amiloidoz özellikle; Ayak bileklerinizin ve bacaklarınızın şişmesi, Güçsüzlük, zayıflama, nefes darlığı, ellerde veya ayaklarda uyuşma yada yanma , ishal, şiddetli bitkinlik, dilde büyüme, deride değişmeler, düzensiz kalp atışları, yutma güçlüğü gibi belirtiler gösterir.(lütfen doktora başvurunuz ve bu yazıdaki teşhis bölümünü dikkatlice okuyunuz).

Türleri

Amiloidoz etkilediği organa göre değişik etkilere sahip bir hastalıktır. Ancak genel olarak 3 tür Amiloidoz hastalığı vardır. Bunlar;

a- Primer Amiloidoz= kemik iliğindeki hücrelerin parçalanamayan proteinler üretmesi ve bu proteinlerin değişik organlarda birikmesi sonucu oluşur. Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte kemik iliğinde ortaya çıktığı kesindir. FMF(Ailesel Akdeniz Ateşi) gibi bölgesel hastalıkların primer Amiloidoz ile birlikte seyrettiği sıkça görülmüştür.

b- Sekonder Amiloidoz= Amiloidoz‘un bu türü bir hastalığa bağlı olarak gelişir. Amiloidoz un bu türünün tedavisi ilgili hastalığı tedavi etmek koşuluyla mümkündür. Örneğin; tüberkülozdan dolayı oluşmuş olan Amiloidoz yine tüberkülozun tedavisiyle birlikte yok olur veya baskı altına alınarak zamanla yok edilebilir

c- Herediter Amiloidoz= bu tür Amiloidoz kalıtsaldır yani anne-babadan çocuklara geçer. Herediter Amiloidoz un genellikle sindirim sistemiyle alakalı olduğu gözlemlenmiştir ne yazıkki bu tür Amiloidoz un da tedavisi mümkün değildir.

Kimlerde Görülür?

Bu hastalık hemen hemen herkeste görülebilir. Ancak özellikle; Erkek bireylerde, 40 yaşını aşmış bireylerde, kemikliliği kanseri olan bireylerde, diyaliz hastalarında (modern diyaliz makineleriyle yapılan diyaliz seansları genellikle etkilidir ve Amiloidoz neden olmamaktadır), sürekli seyreden sistemik hastalıklarda görülme oranı nispi olarak artar.

Teşhisi nasıl yapılır?

Amiloidoz geniş bir yelpazede etkiler gösteren ve teşhisi gerçekten güç olan bir rahatsızlıktır. Bu hastalığın teşhisinde özellikle. Doku biyopsisi, kan ve idrar analizi, karın yağı kemik iliği ve rektal örneklerin incelenmesi sıkça kullanılan yöntemlerdendir.

Etkileri.

Böbreklerde ortaya çıkan Amiloidoz; böbreklerin süzme yetisini kaybetmesini buna bağlı olarak da idrarda protein artmasına, ayak eklemleri ve baldırlarda şişmelere ve daha ileri düzeyde karaciğer yetmezliğine neden olur.

Kalpte ortaya çıkan Amiloidoz; kalp kaslarının düzensiz işlemesine ve sonuçta kanın iyi pompalanamamasına neden olur. Bu durumda hasta efor sarf ettirecek işlerde(yürüme, koşma gb.) çabucak yorulur ve nefes darlığı çekmeye başlar.

Sinir sistemin de oluşan Amiloidoz genellikle parmaklarda uyuşukluk, hissizlik yada aşırı derecede yanma, sızlama gb etkilere neden olur.

Bağırsak sisteminde oluşan Amiloidoz ise kabızlığa, karın bölgesi ağrılarına(bu ağrılar ataklar şeklindedir ve oldukça ağrılıdır) ve sindirim problemlerine neden olur. Bazı durumlarda kan basıncının düşmesine ve birden bire ayağa kalkmalarda baş dönmesine neden olur.