Atelektazi(Kollaps)

Kollaps olarak da bilinen atelektazi hava boşluklarının yetersiz genişlemesinin neden olduğu akciğerlerde yoğunluk kaybıdır. Bu durum pulmoner arterlerden venlere yeteri kadar oksijenlenmemiş kanın geçmesine neden olur. Bu da ventilasyon perfüzyon dengesinin bozulmasına ve hipoksiye neden olur. Alveoller kollansın akciğerlerde tutulum ajanlanna ya da oluşumunun temelinde yatan mekanizmaya göre atelektazi üç forma ayrılır.

Rezorpsiyonu (Geri Emilim) Atelektazisi

Hava yollarındaki tıkanıklığın havanın tıkanıklık distalinde kalan hava yollana ulaşmasını engellemesi sonucu olur. Tıkanıklık distalinde ki hava yollarında önceden bulunan hava zamanla emilir ve boşalan hava yolları kollabe olur. Hava yolundaki tıkanıklığın seviyesine göre tüm akciğer, tüm lob ya da bir veya daha fazla segmentde atelektazi gelişebilir. Resorbsiyon kollapsının en sık nedeni bronşun mukus ya da mukopürülan tıkaç ile tıkanmasıdır. Bu durum sıklıkla ameliyatlar sonrasında olur. Fakat bronşiyal astım, bronşektazi, kronik bronşit komplikasyonu olarak görülebildiği gibi özellikle çocuklarda yabancı cisim aspirasyonu sonucunda da gelişebilir.

Kompresyon (Bası) Atelektazisi

Pasif ya da relaksasyon (gevşeme) atelektazisi olarak da adlandınlan bası atelektazisi genellikle plevral kalitede biriken sıvı, kan ya da havanın bitişiğindeki akciğere mekanik olarak bası yapıp akciğeri kollabe etmesi sonucu olur. Bu plevral effüzyonlar da sık görülen bir durumdur. Plevral effüzyonun en sık nedenice konjestif kalp yetmezliği (KKY)'dır dır. Plevral kaliteye hava sızması da (pnömotoraks) kompresyon telek-tazısına yol açar. Diyafragmanın yükselmesi sonucu oluşan bazal atelektazi sıklıkla yatağa bağlı hastalarda, asiti olan hastalarda ve bazı hastalarda ameliyat sırasında ya da sonrasında görülür. Kon traksiyon (Çekilme) Atelektazisi. Kon traksiyon yâda skor atelektazisi akciğer dokusunda ya da plevradaki lokal ya da yaygın fibrotik değişikliklerin akciğerin ekspansiyonunu (hava ile dolup açılanası) engellemesi ve ekspirasyon sırasında da elastik büzülmeyi artırması sonucu olur. Kon traksiyon atelektazisi dışındaki atelektazilerin düzelme potansiyeli yüksektir. Bunlar hipoksemiyi ve kollabe akciğerde gelişebilecek infeksiyonları önlemek için uygun şekilde tedavi edilmelidir.