Çok Uyumak Neden Olur Nasıl Tedavi Edilir

Sürekli uyumak isteme durumu tıpta hipersomni olarak adlandırılır. Hipersomni gündüz aşırı uyku eğilimi durumudur. Temel nedeni hastanın gece uykusunun kalitesinde, süresinde yetersizlik olmasıdır. Gece uyku kalite bozukluğuna yol açabilen pek çok neden vardır. Uyku apnesi, huzursuz bacaklar sendromu, akciğer vb hastalıklar nedeni ile gece sık sık uyanma, uykuda diş gıcırdatma, kabus bozukluğu gibi pek çok uykuda görülen rahatsızlıklar gece uyku kalitesini olumsuz yönde etkiler.

Bunlar dışında psikolojik bazı sorunlarda uykuya dalmayı ve sürdürmeyi güçleştirerek gece uykusunda bozulmaya yol açar. Özellikle depresyon, manik bozukluk, panik atak, anksiyete bozukluğu buna en çok yol açan psikolojik problemlerdir.

Fibromiyalji kadınlar arasında daha çok gözlenen, tüm vucudda yaygın ağrıların olduğu bir hastalıktır. Hastalığa sıklıkla yorgunluk, unutkanlık ve sürekli uyuma isteği eşlik eder. Fibromiyalji hastaları ne denli uyurlarsa uyusunlar uykuya doymama, uykudan dinlenmiş uyanmama sorunları vardır. Fibromiyalji sendromun aslında uyku kalite yetersizliği sonucu ortaya çıktığını ileri süren bilim adamları vardır.

Aslında sürekli uyuma isteği yani hipersomni 2 türde karşımıza çıkabilir. Ya gece uzun uyuma ya da gündüz aşırı uyuma isteği… Bu iki durum eğer geçici ve belirli yaşam olaylarıyla ilişkili olarak ortaya çıkıyorsa tedavisi gerekmez. Ancak 2 aydan daha uzun süredir geceleri 9 saatten çok uyuma gündüzleri şekerleme yapma durumunuz varsa bir uyku hastalıkları uzmanına başvurmanız yararlı olacaktır.

Aşırı uyku rahatsızlığı belirli hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkabilirse de Narkolepsi denilen hastalıkta olduğu gibi dorrudan kendisi bir hastalık olarak karşımıza çıkabilir. Narkolepsi gündüzleri yersiz zamanlarda istem dışı uyuya kalma durumu olarak tanımlanabilir. Başka boyutları da olan mutlaka tedavisi gereken bir hastalıktır.

Çok Uyumanın Tedavisi

Öncelikle altta yatabilecek tibbi, nörolojik ve psikiyatrik rahatsızlıkların ortaya konması gerekir. Tedavi planı buna gore yapılır. Örneğin aşırı uykululuğun nedeni hipotiroidi ise tiroid hormone tedavisi yapılabilir. Gece uyku kalitesini bozna uyku apnesi gibi bir hastalık söz konusu ile uyku testi ve solunum cihazı ölçüm testlerinden sonra solunum cihazları tedavi kolaylıkla sağlanabilir. Yine huzursuz bacaklar sendromu hastalığın nedeni ise buna yönelik basit ilaç tedavileri vardır. Narkolepsi hastalığı çok özel bir hastalıktır ve tanı koyma tedavi için ilk basamağı oluşturur. Tanı koyduktan sonra sinir sisteminde uyarılma yaratan ilaçlar ile başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.

Tedavi edilmezse ne tür sorunlara yol açar?

Gündüz aşırı derecede uykuya ihtiyaç hissetme veya sık sık uyuyakalma durumu sosyal ve mesleki yaşamda ciddi sorunlara yol açabilir. Sürekli uykulu olma dikkat sorunlarına yol açar, bunun sonucunda iş ve trafik kazası riski nerdeyse 5 kat artış gösterir. Bu çok önemli maddi ve manevi sonuçlar doğurur. Sürekli uykulu olan bir kişinin, dikkat ile birlikte zihinsel fonksiyonlarında da bozukluklar görülür. Bellek ve matematiksel işlem hzlarında düşüklük ve iş yaşamında performans kaybı izlenebilir. Sosyal yaşamda kişinin eşi ve çocuklarına ayırması gereken zaman ve ilgi de azalma ve aile içi problemler ortaya çıkabilir. Bu yönüyle gündüz aşırı uykuluk mutlaka tedavi edilmesi gereken önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.

Çok Uyumanın Zararları Nelerdir

1. Fazla uyku depresyona sürüklüyor
2014 yılında yetişkin ikizlerle yapılan bir araştırmanın sonucunda uzun süre uyuyanların depresyon riskinin daha yüksek olduğu ortaya çıkmış. 7-9 saat uyuyan katılımcılar %27 oranında depresyon belirtisi gösterirken 9 saatten fazla uyuyanlarda bu oran %49 olarak belirlenmiş.

2. Beyniniz daha az çalışır
2012 yılında yaşlı kadınlar arasında yapılan araştırmada 9 saatten fazla 5 saatten az uyuyan kadınların 6 yıllık süreç içerisinde beyinlerinin gittikçe daha işlevsiz hale geldiği anlaşılmış. Öte yandan “fazla uyumamalıyım” diye düşünüp, bu sefer uykusuz da kalmayın. Önemli olan uykunuzu yeterince alabilmek...

3. Sağlıklı uyku düzeni ile çoluğa çocuğa karışmak çok daha kolay
Kore’de 2013 yılında gerçekleştirilen bir araştırmanın sonucunda uyku düzeni önerilenin dışında olan 650 kadının yapay koşullarla hamile kaldığı ortaya çıktı. 7-8 saat uyuyan kadınların hamilelik oranlarının 9-11 saat uyuyanlardan çok daha yüksek olduğu anlaşıldı. Bu şaşırtıcı sonucun ardından bilim insanları bu bağın uyku düzeni ile değişen adet döngüleri ve salgılanan hormonlarla kurulduğunu belirtti.

4. Fazla uyumak diyabet riskini artırıyor
Quebec’te 8 saatten fazla uyuyan kişilerin glikoz toleransının uyumayanlara nazaran 2 kat daha fazla zarar gördüğü tespit edildi. Eğer siz de doya doya şeker yemek istiyorsanız en iyisi erken yatıp erken kalkın.

5. Çok uyumak kilo aldırır
Diyabet hakkında yaptıkları araştırmanın ardından konu şekerden açılmışken bakalım fazla uyku kilo aldırır mıymış diyen Quebecli araştırmacılar 6 yıllık sürecin içinde çok uyuyanların 7-8 saat uyuyanlardan daha çok kilo aldığını belirtti. Her gece 9-10 saat uyuyan kişilerin araştırma süresince 5 kilo almaya %25 daha yatkın olduğu anlaşıldı. Biz diyoruz ki en güzeli 7-8 saat uyuyun, sporunuzu yapın günün geri kalanı da size kalsın.

6. Fazla uyku kalbe de zarar!
Amerikan Kardiyoloji Okulunun 2012 yılında gerçekleşen toplantısında her gece 8 saatten fazla uyuyanların kalp hastalıkları geçirme riskinin daha fazla olduğu açıklandı. 3,000 kişi ile yapılan araştırma sonucunda daha fazla uyuyanların anjin geçirme riskinin 2 kat, koroner arter hastalığı geçirme riskinin ise 1,1 kat daha yüksek olduğu anlaşıldı. Küçük oranlarmış gibi dursalar da kalbin önemini hatırlatmamıza gerek yok diye düşünüyoruz.

7. Uykunun fazlası erken ölüme yol açar
2010 yılında gerçekleştirilen araştırmalar sonucunda fazla ya da az süre uyumanın erken ölüme yol açtığı anlaşıldı. 16 farklı çalışmanın ardından bu durumu kabullenen ve insanlara açıklayan bilim insanları 1.382.999 katılımcı ile çalıştığını belirtti. Uyku düzeni sağlıklı olmayanların 1.3 oranında daha fazla risk taşıdığı anlaşıldı. Daha fazla gece geçirmek istiyorsanız uykunuzu düzene sokmalısınız.