Çok Uyumanın Zararları Nelerdir

1. Fazla uyku depresyona sürüklüyor
2014 yılında yetişkin ikizlerle yapılan bir araştırmanın sonucunda uzun süre uyuyanların depresyon riskinin daha yüksek olduğu ortaya çıkmış. 7-9 saat uyuyan katılımcılar %27 oranında depresyon belirtisi gösterirken 9 saatten fazla uyuyanlarda bu oran %49 olarak belirlenmiş.

2. Beyniniz daha az çalışır
2012 yılında yaşlı kadınlar arasında yapılan araştırmada 9 saatten fazla 5 saatten az uyuyan kadınların 6 yıllık süreç içerisinde beyinlerinin gittikçe daha işlevsiz hale geldiği anlaşılmış. Öte yandan “fazla uyumamalıyım” diye düşünüp, bu sefer uykusuz da kalmayın. Önemli olan uykunuzu yeterince alabilmek...

3. Sağlıklı uyku düzeni ile çoluğa çocuğa karışmak çok daha kolay
Kore’de 2013 yılında gerçekleştirilen bir araştırmanın sonucunda uyku düzeni önerilenin dışında olan 650 kadının yapay koşullarla hamile kaldığı ortaya çıktı. 7-8 saat uyuyan kadınların hamilelik oranlarının 9-11 saat uyuyanlardan çok daha yüksek olduğu anlaşıldı. Bu şaşırtıcı sonucun ardından bilim insanları bu bağın uyku düzeni ile değişen adet döngüleri ve salgılanan hormonlarla kurulduğunu belirtti.

4. Fazla uyumak diyabet riskini artırıyor
Quebec’te 8 saatten fazla uyuyan kişilerin glikoz toleransının uyumayanlara nazaran 2 kat daha fazla zarar gördüğü tespit edildi. Eğer siz de doya doya şeker yemek istiyorsanız en iyisi erken yatıp erken kalkın.

5. Çok uyumak kilo aldırır
Diyabet hakkında yaptıkları araştırmanın ardından konu şekerden açılmışken bakalım fazla uyku kilo aldırır mıymış diyen Quebecli araştırmacılar 6 yıllık sürecin içinde çok uyuyanların 7-8 saat uyuyanlardan daha çok kilo aldığını belirtti. Her gece 9-10 saat uyuyan kişilerin araştırma süresince 5 kilo almaya %25 daha yatkın olduğu anlaşıldı. Biz diyoruz ki en güzeli 7-8 saat uyuyun, sporunuzu yapın günün geri kalanı da size kalsın.

6. Fazla uyku kalbe de zarar!
Amerikan Kardiyoloji Okulunun 2012 yılında gerçekleşen toplantısında her gece 8 saatten fazla uyuyanların kalp hastalıkları geçirme riskinin daha fazla olduğu açıklandı. 3,000 kişi ile yapılan araştırma sonucunda daha fazla uyuyanların anjin geçirme riskinin 2 kat, koroner arter hastalığı geçirme riskinin ise 1,1 kat daha yüksek olduğu anlaşıldı. Küçük oranlarmış gibi dursalar da kalbin önemini hatırlatmamıza gerek yok diye düşünüyoruz.

7. Uykunun fazlası erken ölüme yol açar
2010 yılında gerçekleştirilen araştırmalar sonucunda fazla ya da az süre uyumanın erken ölüme yol açtığı anlaşıldı. 16 farklı çalışmanın ardından bu durumu kabullenen ve insanlara açıklayan bilim insanları 1.382.999 katılımcı ile çalıştığını belirtti. Uyku düzeni sağlıklı olmayanların 1.3 oranında daha fazla risk taşıdığı anlaşıldı. Daha fazla gece geçirmek istiyorsanız uykunuzu düzene sokmalısınız.

İnsanlar neden çok uyurlar?

1. Aşırı derecede uyumak ( hipersomnia ) aslında tıbbi bir sorundur. Bu sorunu yaşayan kişiler gün içinde sürekli uykusuzluk çekerler. Bu kişiler gece uykularını da çok uzun süre ile uyurlar. Hipersomnialı kişiler anksiyete sorunları, enerji düşüklüğü ve hafıza sorunları yaşayabilirler.

2. Obstruktif uyku apnesi gece uykusunda anlık olarak solunum durmasına neden olan bir sorundur. Bu da kişinin yeterli kalitede ve derecede uyumasına engel olabilir ve sonuçta uyku ihtiyacını artırabilir. Bu durum kişinin normal uyku döngüsünü bozar. Dolayısıyla uyku apnesi bir neden olarak kabul eidlir.

3. Elbette ki çok uyuyan herkes için de bir sorun olduğunu söylemek mümkün değildir. Örneğin kişinin aldığı bazı ilaçlar veya alkol tüketimi de fazla uyumaya neden olabilir. Depresyon sorunu varsa bu sorun da aşırı uyumaya neden olabilir. Depresyon sorunu çözüldüğü zaman fazla uyuma ihtiyacı da kendiliğinden ortadan kalkacaktır.

4. Çok fazla uyumanın bir nedeni narkolepsi sorunu olabilir. Narkolepsi sorununda beyin uyku ve uyanma arasındaki döngüyü iyi düzeleyememektir. Bu durumun nednei tam olarak bilinmemektedir. Narkolepsi olan kişiler gün içinde birden uyguya geçebilirler. Bu sorunda bağışıklık sisteminin beyindeki uyku ve uyanma döngüsünü düzenleyen hücrelere yanlışlıkla saldırıya geçmesinin de olası bir neden olduğu düşünülmektedir.

5. Çok fazla uyumanın altında yatan sorun kronik bitkinlik sendromu olabilir. Kimi insanlar yeterince dinlenseler bile kendilerini sürekli bitkin ve yorgun hissederler. Kronik bitkinlik sendromunun nedeni tam olarak bilinmemektedir. Fakat viral bir enfeksiyonun veya biyolojik olarak stres yaşamanın bunda etkili olabileceği düşünülmektedir.

6. Kişinin bazı sağlıksız alışkanıkları da çok fazla uyumasına neden olabilir. Örneğin yasak madde, alkol kullanımı örnek olarak verilebilir. Bu maddeler kişinin uyku kalitesini bozar, gece düzenli uyumasını engeller ve gün içinde sürekli uykulu hissetmesine neden olur.

Ne kadar uyumalı?
Uyku miktarı elbette ki kişiden kişiye değişebilir. Bunda kişinin yaşı, aktivite düzeyi, yaşam şekli alışkanlıklarının etkisi vardır. Kişi stresli ve hasta olduğu zamanlarda uyku ihtiyacı daha da artar. Fakat normal şartlarda bir kişinin ortalama gece uykusunu 7 – 8 saat civarında uyuması tavsiye edilmektedir. Bu sürenin fazlası çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Ayrıca bilindiği gibi bu ortalama süreden çok daha az uyumak da sorunlara yol açabilmektedir.

Az Uyumak Kilo Aldırır mı

Obezite (şişmanlık) denilen kâbus durum, son 20 yıldır toplumların baş belası olma yönünde hızlı adımlar atıyor. Durum böyle olunca da biz ne yaptık, düzeni hangi yönde bozduk da kilo almaya başladık soruları daha çok sorulmaya başlıyor. Gelişmişlik denilen durum, insanları hep daha çok çalışmaya zorlarken, beslenme düzeninden uykuya kadar günlük yaşamımızda dikkat etmemiz gereken birçok noktayı geçiştirmemize, dolayısıyla sağlığımızı tehlikeye sokmamıza neden oluyor. Daha iyi koşullarda yaşamak için öngörülen çok çalışma hali, daha sağlıksız bir yaşama dönüşüyor.

Uyku açısından bakıldığında gelişmişlik düzeyi arttıkça insanların uykuya ayırdıkları zamanın giderek azaldığı görülmektedir. Sabah erken kalkma zorunluluğu, akşam eve geç geliş ve yatağa girme zamanının gecikmesi uykuda geçirilen zamanı azaltmaktadır. Batılı ülkelere bakıldığında ortalama uyku süresinin 6,8 saat olduğu bildirilmektedir ki bu süre geçen yüzyılla karşılaştırıldığında 1,5 saat daha az uyuduğumuzu göstermektedir. Her bir saatlik uyku azalmasının şişmanlık riskini ortalama 3 kat kadar arttırdığı düşünüldüğünde ise toplumların geçen yüzyıla göre neden daha şişman olduklarını anlamak da kolaylaşmaktadır.

Az uyumak vücudumuzda neleri değiştiriyor da biz kilo alıyoruz diye düşünüldüğünde karşımıza birçok parametre çıkmaktadır. Yapılan çalışmalar uyku yoksunluğunun açlık duygumuzu kontrol eden leptin ve ghrelin adı verilen maddelerin düzeylerinde değişiklik yaratarak aşırı yemek yeme dürtüsünü arttırdığını göstermektedir.

Bu maddelerdeki değişim, kişilerin yağ ve karbonhidrat tüketimini arttırmak suretiyle de kilo alımını kolaylaştırmaktadır. Uyku yoksunluğunun getirdiği yorgunluk da kişilerin fiziksel aktivitelerinin azalmasına yol açmakta dolayısıyla da alınan kalori-harcanan kalori dengesinde dengenin alınan kaloriler lehine kaymasına yol açmaktadır.

Vücudumuzda değişikliğe uğrayarak kilo artışına yol açan mekanizmalardan biri de vücut ısımızın düşerek enerji harcama mekanizmalarımızı yavaşlatmasıdır. Yavaşlayan metabolizma, egzersiz düzeyinin azalması, iştahı kontrol eden maddelerin kontrolünün bozularak iştah artışına yol açması. İşte hep tasarruf etmeye çalıştığımız uykunun bize maliyeti.