egzama tedavisi ibrahim saraçoğlu
Egzama tehlikeli sayılabilecek ağır bir hastalık değildir; ama rahatsızlık verebilir. Egzamalıların
rahat etmek için almaları gereken önlemlerin başında yarayı kaşımamak gelir. Egzamalı
bebeklerin ellerine pamuklu kumaşlardan dikilmiş parmaksız eldivenler geçirilerek egzamalı
yerlerini kaşımaları önlenebilir. Egzamalı kişilerin uçuk hastalığı olanlardan özellikle uzak
durmaları gerekir. Egzamalı deri, uçuk virüsü olan herpes simplekse karşı dirençsizdir; virüs
alınırsa enfeksiyon yayılabilir. Egzamalıların çiçek aşısı da olmamaları gerekir. Normal insanlara
hiçbir zarar vermeyen bu aşı, egzamalı bir çocukta, ölümcül olabilen ateşli bir hastalık yapabilir.
Egzamalı ya da egzama geçirmiş insanların derileri çok hassastır. Bu nedenle tahriş edici
maddelerden sakınmalıdırlar. Bu tür maddelerle çalışmak zorunda kalanlar lastik eldiven ve yüz
maskesi gibi basit önlemlerle korunmalı; genç insanlar meslek seçerken yağlar, boya maddeleri
ve şampuan gibi malzemelerle çalışmak zorunda kalacakları meslekleri seçmemelidirler.
Egzamanın nedeni olan alerji yapıcı madde bulunabilirse, hastanın o madden korunması yeterlidir
Egzamalı bir bebeğe, inek sütü veriliyorsa, inek sütünü kesip ya anne sütü verilmeli ya da keçi
sütü (inek sütüne göre daha az alerjiye yol açtığı saptanmıştır) ve özel süttozu gibi bir besinle
beslenmelidir.
Nedeni bulunamayan çocuk egzamalarında ise çocuğun giysilerinde yünlü kumaş kullanmamak,
derisi kurumaya yatkınsa çok sık yıkamaktan kaçınmak, enfeksiyonları önlemek için hem kendini
hem de çevresinin temizliğine özen göstermek ve özel sabun kullanmak yararlı olur.
Egzama tedavisinde yararlanılabilecek birçok ilaç vardır. Çinko bileşimleri ve kortizonlu deri
merhemleri egzamalı yerlere doktor önerisine göre sürülür; ancak bu merhemler deriyi tahriş
edeceği için uzun süre kullanılmamalıdırlar. Ayrıca antihistaminik merhemlerle kaşıntıyı azaltmak,
üreli merhemlerle derinin su içeriğini artırarak egzamanın deriyi kurutup çatlatmasını önlemek
deriyi kurutup çatlatmasını önlemek, astım tedavisinde kullanılan "sodyumkromoglikat" adlı
maddeyi içeren ilacın alınmasıyla alerjiyi önlemek olanaklıdır. Egzamalı insanların kaşınmamaları
neredeyse olanaksız olduğundan, tırnaklarını kısa, temiz ve bakımlı tutmaları, zararı biraz da olsa
azaltır. Egzama hastane tedavisi gerektirecek kadar ağır bir hastalık değildir ama evinde yeterli
bakım göremeyecek hastaların hastaneye yatmaları yararlı olabilir.
Egzamalı çocukların yüzde 50'si altı yaşına gelmeden, yüzde 90'i ise ergenliğe ulaştıklarında
egzamadan kurtulurlar. Ne var ki, öteki alerjik hastalıklar gibi egzama da, iyileşmesinden yıllar
sonra hiç beklenmedik bir zamanda yineleyebilir. Duygusal sorunlar, sitres ve sıkıntı egzamanın
yinelenmesine neden olabilir. Egzamalıların hastalıklarının fazla önemsenmesi, egzamalı çocuğun
üstüne çok düşülmesi, stres yaratarak hastalığı büsbütün ağırlaştırabilmektedir. Günümüzde
egzama tam olarak tedavi edilmemekle birlikte, rahatlatılabilmekte ve denetim altına
alınabilmektedir. En iyisi, fazla önemsemeyerek, hastalığın getirebileceği duygusal sıkıntılardan
korunmaktır.
Atopik deri ve mukozaların çevresel maddelere karşı ailesel aşırı duyarlılıkları ile birlikte artmış Ig
E üretimidir. Atopik hastalıkların ortak özelliği ailesel oluşlarıdır.IgE üretim artışı diğer ortak
özelliklerinden biri olup, Atopik dermatit tablosu deri bulgularının ön planda olduğu tipidir.
Hastalar çoğu kez ailede alerjik astım, saman nezlesi gibi diğer atopik hastalıklardan da söz
ederler.
Atopik egzamanın klinik bulguları hastanın yaşam boyunca herhangi bir zamanda alevlenme
göstermekle birlikte genellikle ilk bulgular bebelik çağında ortaya çıkar.
Kuru deri yüzde solukluk, avuç içi, ayak tabanındaki çizgilerin çok yoğun oluşu, göz altı morluğu ve
çizgilenmeleri, düşük saç çizgisi, parlak tırnaklar dudak kenarında çatlaklar, boyunda katlantılar,
deri renk değişiklikleri, tekrar eden kaşıntılar tabloya eşlik eder. Çeşitli deri bulgularının birkaçının
bir arada bulunması atopik ekzama düşündürmelidir.
Klinik tablo bahar aylarında çayır ve ağaç polenleri nedeniyle alevlenme göstermektedir.
Tedavide deri nemlendiricileri antihistanimikler, lokal kortizonlu kremler, nemlendirici banyolar sık
kullanılır.
Fototerapi ve Balneofototerapiler son yıllarda tedavide sıklıklar kullanılmaya başlanmıştır.
Mayasıl diye bilinen egzama, derinin sulanması ile meydana gelen bir iltihaptır. Tıp dilinde;
Erythema pernio denir. Kaşıntı ve kızartı ile ortaya çıkar. nedeni; ruhsal olabileceği gibi alerjik
tepkiler veya deriyi tahriş eden maddeler de olabilir. Bazı kimselerde de ırsi dir. Vücudun hemen
hemen her yerinde görülebilir ve bulundukları yere göre isimlendirilirler.
Tedavinin ilk prensibi; üzülmemek ve egzamalı yerleri kaşımamaktır. Ayrıca, su ve sabunlu sudan
olduğu kadar uzak kalmak da gerekir. Su yerine permanganatlı su ve rivanollu su kullanılır. Perhiz
yapılır. Acılı, baharatlı ve yağlı yenmez.
Egzama için kullanılacak doğru isim atopik dermatittir. Egzama kronik (uzun süren ve
tekrarlayan), iltihaplı bir deri hastalığıdır ve atopik (genetik yatkınlığın olduğu aşın duyarlılık ya da
alerjik reaksiyon) kişilerde görülür. Çocukların %15 kadarında egzama gelişir ve bunların %50'den
fazlasında astım, %75'inde ise saman nezlesi gelişir.
Egzama sıklıkla, aşırı duyarlılık ya da alerjik reaksiyon eğilimini annebabalarından kalıtım yoluyla
almış çocuklarda ortaya çıkar (atopi). Bir takım faktörler egzama gelişmeolasılığını artırabilir.
Yaşamın erken evresinde yumurta, inek sütü, ev hayvanı kepeği ve ev tozu akarı gibi bazı
alerjenlerle karşılaşmış olmak, riski artırabilir. Egzamalılanın en az %80'inde alerji testi bir ya da
daha fazla alerjene karşı pozitif olabilir.
Egzama, genellikle beş yaşından önce başlar ve zamanla düzelme eğilimi gösterse de, etkilenen
çocukların %25'inde erişkin çağda da devam eder.
gzamaNedir Deri Hastalığı Nedenleri Belirtileri Tedavisi Kişisel Sağlık:www.Umutdolu.com
www.umutdolu.net/saglik/egzamanedir.asp 3/4
Bebeklerde - bütün vücut, popo ve kasıklar hariç
Çocuklarda - boyun, ayak bilekleri, kol ve bacaklar
Egzama deri üzerinde su toplamış gibi görünen kaşıntılı, kırmızı, kabartılı lezyonların oluşmasına
neden olur. Kaşıma sonucu bunların üstü genellikle açık ve suludur. Giderek deri kalınlaşır ve
pullanır. Lezyonların yeri yaşla değişir. Bebekler ve çocuklarda en sık yüz, kol ve bacakların dışa
bakan tarafları ve dizler etkilenir; daha büyük yaştaki çocuklarda ve erişkinlerde boyun, ayak
bilekleri ve dizlerin iç tarafı daha sık etkilenir. Sürekli kaşıma deri renginde yama şeklinde, daha
açık ya da daha koyu renkte görünen değişikliklere yol açabilir. Ayrıca, etkilenen bölgelerde kronik
enfeksiyonlar da sıklıkla gelişebilir. Deri lezyonları, kötüleşmenin ardından semptomların geçtiği
dönemlerin geldiği, tekrarlayıcı bir seyir izler.
Erişkinlerde - boyun, ayak bilekleri, diz ve dirseğin iç kısımları
Bir kez egzama gelişmişse, kimi tetikleyiciler onu daha da kötüleştirebilir. Bunlar arasında:
• beslenme; tetikleyici biryiyecek yemek gibi,
• kimyasal maddeler; çamaşır deterjanları (özellikle, enzimiçeren biyolojik olanlar), ciltkremleri,
sabun ve şampuanlar gibi,
• stres ve anksiyete,
• hava; özellikle soğuk hava,
• hava yoluyla yayılan alerjenler;ev hayvanı alerjenleri ve ev tozu akarı bulunur.
Yatağınızı değiştirmeniz, eve yeni bir hayvan almanız ve polen sezonunun başlaması egzamanızı
kötüleştirebilir. Ayrıca, üreticiler bazen ürünlerinin formülünü değiştirebilir, bu yüzden