içe basma gösteren ayak parmağı
Ayak Parmağı Hastalıkları : Halluks Valgus
Halluks valgus, başparmağın kökündeki eklemin dışa doğru açılanması ve başparmağın diğer parmaklara dönerek, çıkıntılı görüntüye sahip olması durumudur.Eğri başparmak komşu ikiparmakları da etkileyerek yakınmalara yol açar. Bu eklemde osteoartrit sonrası halluks rigidus adı verilen kalıcı eklem sertliği ortaya çıkar.
Başlangıçta ağrılı olmasa da, eklemdeki şekil bozukluğu ve hasar ilerledikçe ağrı ortaya çıkar. Ağrı ayakkabının basısından ya da eklemdeki hasar ve bozulmadan oluşur. Başparmağın hareketleri ağrılı ve kısıtlıdır. Eklem çıkıntısı üzerinde deri kalınlaşması ve nasır oluşabilir. Başparmağın diğer parmaklara bası yapmasından dolayı, diğer parmaklarda da nasır veya batık tırnak gelişebilir.
Halluks valgus, yürüme biçimimizin giydiğimiz ayakkabı türü ve genetik ayak yapımızla birleştiğinde bozulmasıyla ortaya çıkar. Aile içinde varlığı, sonraki nesillerde de görülme sıklığını artırır. Ayak kaslarının bir kısmı kuvvetsiz ise, yürüme sırasında eklem stabilitesi korunamaz.
Ayak sakatlanmaları ve kas-sinir sistemi hastalıkları da halluks valgus gelişimine zemin hazırlar. Taban düzlüğü olanlar ve bale gibi eklemi zorlayan aktiviteler de hızlandırıcı etki gösterir.
Halluks valgus neredeyse her zaman ilerler. İlerleme hızı, ayaktaki kasların işlevlerine ve ayakkabı özelliklerine bağlıdır. Tedavinin ilk amacı, eklem üzerindeki basıyı azaltmaktır.
Tedavi ve önlem için basıyı alan bazı materyaller kullanarak eklemi rahatlatmak gerekir. Genellikle çıkıntılı kemik bölgesini destekleyen yumuşak silikon destekler, özel dizayn edilmiş hafif düzeltme yönünde yardımcı olan gece atelleri kullanılması ağrıyı azaltır ve ilerlemeyi engelleyebilir. Eklem kaynaklı ağrıyı azaltmakta fizik tedavi yöntemleri ve egzersizler etkili olup düzenli yapılması tavsiye edilir. Deri kalınlaşmaları ve nasırlar tedavi edilmelidir. Başparmağı rahatlatacak en uygun ayakkabı giyilmeli ve taban düzleşmesi veya taban kavsinin artması gibi birlikte seyreden diğer ayak sorunlarının varlığında kişiye özel uygun tabanlıklar kullanılmalıdır.
Bu tedaviler yeterli olmadığı takdirde, ağrı ve hareket problemi için ameliyat gerekebilir.Halluks valgus ameliyatlarının başarısız kalmasının nedeni başparmak kök ekleminde osteoartritin varolmasıdır. Saf halluks valgusda sonuçlar daha yüz güldürücüdür.
Metatarsalji
Metatarsalji, ayak parmak kemikleri kök kısmında ve ön ayakta ağrı olması durumudur. Bu bölgedeki parmak eklemlerinin hastalığı veya parmak arası sinirlerin travması nedeniyle ortaya çıkar. Bu duruma şişmanlık, diyabet, yüksek taban kavsi, parmak arasında sinir sıkışmasına bağlı nöroma (Morton Nöroma) neden olabilir.
Metatarsalji problemi olan hastalar ayakta durur veya yürürken ayakkabılarının içinde taş parçası veya sertlik varmış hissi tanımlar.Sert zeminde yalınayak yürüyünce şikayet belirginleşir.Yumuşak tabanlı ayakkabılarda rahat ederler. Sürekli bu eklemlere olan aşırı bası nedeniyle ayaktabanlarında nasır gelişir.
Eklem kaynaklı ağrılar, orta yaş üzerinde sık görülen osteoartrit veya romatoid artrit gibi hastalıklarda sıktır. Bazı nörolojik hastalıklarda, inme geçirenlerde meydana gelen yürüme problemleri parmak eklemlerinin erken bozulmasının nedenidir. Eklemdeki bozulma zamanla ön ayağın hareket kısıtlılığına neden olur.
İyi bir ayak muayenesi ve ayak grafisi ile tanı konulur.Diğer nedenlere bağlı sorunları ortaya koymak için nadiren ileri radyolojik tetkikler gerekir.
Nöroma nedenli metatarsaljide zedelenen sinir önayak üst kısmında ve sıklıkla 2. ve 3. parmaklar arasında ağrı ve uyuşma vardır.Dar burunlu ayakkabı giyince şikayetler artar.
Uzun süren önayak ağrısı için mutlaka ortopedi veya fizik tedavi uzmanına başvurulmalı ve uygun tedavinin geçikmeksizin başlanması sağlanmalıdır. Yine uygun ayakkabı kullanılması, kilo verilmesi ve bu bölgenin özel tabanlıklarla desteklenmesi de sonuç verebilir.
Metatarsaljinin bir diğer nedeni de yürüyüş kaynaklı ortaya çıkan kırıklardır.Aşırı yürüme veya koşma, osteoporozlu hastalarda ani önayak ağrısı ve hafif kızarma ve ısı artışı ile kendini gösterir. Üzerine basmakla ağrı şiddetlidir. Bu şikayette hekime başvurulmalı, tanı konulduktan sonra gerekli tedavi programı hemen başlatılmalıdır. İyileşme için hareketler azaltılmalı ve spor yapılmamalıdır.
Halluks valgus, başparmağın kökündeki eklemin dışa doğru açılanması ve başparmağın diğer parmaklara dönerek, çıkıntılı görüntüye sahip olması durumudur.Eğri başparmak komşu ikiparmakları da etkileyerek yakınmalara yol açar. Bu eklemde osteoartrit sonrası halluks rigidus adı verilen kalıcı eklem sertliği ortaya çıkar.
Başlangıçta ağrılı olmasa da, eklemdeki şekil bozukluğu ve hasar ilerledikçe ağrı ortaya çıkar. Ağrı ayakkabının basısından ya da eklemdeki hasar ve bozulmadan oluşur. Başparmağın hareketleri ağrılı ve kısıtlıdır. Eklem çıkıntısı üzerinde deri kalınlaşması ve nasır oluşabilir. Başparmağın diğer parmaklara bası yapmasından dolayı, diğer parmaklarda da nasır veya batık tırnak gelişebilir.
Halluks valgus, yürüme biçimimizin giydiğimiz ayakkabı türü ve genetik ayak yapımızla birleştiğinde bozulmasıyla ortaya çıkar. Aile içinde varlığı, sonraki nesillerde de görülme sıklığını artırır. Ayak kaslarının bir kısmı kuvvetsiz ise, yürüme sırasında eklem stabilitesi korunamaz.
Ayak sakatlanmaları ve kas-sinir sistemi hastalıkları da halluks valgus gelişimine zemin hazırlar. Taban düzlüğü olanlar ve bale gibi eklemi zorlayan aktiviteler de hızlandırıcı etki gösterir.
Halluks valgus neredeyse her zaman ilerler. İlerleme hızı, ayaktaki kasların işlevlerine ve ayakkabı özelliklerine bağlıdır. Tedavinin ilk amacı, eklem üzerindeki basıyı azaltmaktır.
Tedavi ve önlem için basıyı alan bazı materyaller kullanarak eklemi rahatlatmak gerekir. Genellikle çıkıntılı kemik bölgesini destekleyen yumuşak silikon destekler, özel dizayn edilmiş hafif düzeltme yönünde yardımcı olan gece atelleri kullanılması ağrıyı azaltır ve ilerlemeyi engelleyebilir. Eklem kaynaklı ağrıyı azaltmakta fizik tedavi yöntemleri ve egzersizler etkili olup düzenli yapılması tavsiye edilir. Deri kalınlaşmaları ve nasırlar tedavi edilmelidir. Başparmağı rahatlatacak en uygun ayakkabı giyilmeli ve taban düzleşmesi veya taban kavsinin artması gibi birlikte seyreden diğer ayak sorunlarının varlığında kişiye özel uygun tabanlıklar kullanılmalıdır.
Bu tedaviler yeterli olmadığı takdirde, ağrı ve hareket problemi için ameliyat gerekebilir.Halluks valgus ameliyatlarının başarısız kalmasının nedeni başparmak kök ekleminde osteoartritin varolmasıdır. Saf halluks valgusda sonuçlar daha yüz güldürücüdür.
Metatarsalji
Metatarsalji, ayak parmak kemikleri kök kısmında ve ön ayakta ağrı olması durumudur. Bu bölgedeki parmak eklemlerinin hastalığı veya parmak arası sinirlerin travması nedeniyle ortaya çıkar. Bu duruma şişmanlık, diyabet, yüksek taban kavsi, parmak arasında sinir sıkışmasına bağlı nöroma (Morton Nöroma) neden olabilir.
Metatarsalji problemi olan hastalar ayakta durur veya yürürken ayakkabılarının içinde taş parçası veya sertlik varmış hissi tanımlar.Sert zeminde yalınayak yürüyünce şikayet belirginleşir.Yumuşak tabanlı ayakkabılarda rahat ederler. Sürekli bu eklemlere olan aşırı bası nedeniyle ayaktabanlarında nasır gelişir.
Eklem kaynaklı ağrılar, orta yaş üzerinde sık görülen osteoartrit veya romatoid artrit gibi hastalıklarda sıktır. Bazı nörolojik hastalıklarda, inme geçirenlerde meydana gelen yürüme problemleri parmak eklemlerinin erken bozulmasının nedenidir. Eklemdeki bozulma zamanla ön ayağın hareket kısıtlılığına neden olur.
İyi bir ayak muayenesi ve ayak grafisi ile tanı konulur.Diğer nedenlere bağlı sorunları ortaya koymak için nadiren ileri radyolojik tetkikler gerekir.
Nöroma nedenli metatarsaljide zedelenen sinir önayak üst kısmında ve sıklıkla 2. ve 3. parmaklar arasında ağrı ve uyuşma vardır.Dar burunlu ayakkabı giyince şikayetler artar.
Uzun süren önayak ağrısı için mutlaka ortopedi veya fizik tedavi uzmanına başvurulmalı ve uygun tedavinin geçikmeksizin başlanması sağlanmalıdır. Yine uygun ayakkabı kullanılması, kilo verilmesi ve bu bölgenin özel tabanlıklarla desteklenmesi de sonuç verebilir.
Metatarsaljinin bir diğer nedeni de yürüyüş kaynaklı ortaya çıkan kırıklardır.Aşırı yürüme veya koşma, osteoporozlu hastalarda ani önayak ağrısı ve hafif kızarma ve ısı artışı ile kendini gösterir. Üzerine basmakla ağrı şiddetlidir. Bu şikayette hekime başvurulmalı, tanı konulduktan sonra gerekli tedavi programı hemen başlatılmalıdır. İyileşme için hareketler azaltılmalı ve spor yapılmamalıdır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
