Şap Hastalığı İnsana Bulaşırmı
ŞAP HASTALIĞI Doğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgesinde (Dabak Hastalığı) denir.
ŞAP HASTALIĞI
* Sığır, koyun, keçi gibi çift tırnaklı hayvanlar da görülür.
* Sığırların süt ve et verimini düşürür.
* Bulaşıcı bir hastalıktır.
* Şap hastalığı çıkan ülkelerden et ve et ürünleri ihracı yasaktır.
Şap (Dabak) Hastalığı Nasıl Bulaşır?
* Hasta hayvanların salyaları, yapağıları ve derisi ile hayvandan hayvana bulaşır.
* Hastalıklı hayvanların ahırına girenlerin ayakkabıları ile, hastalık bulaşmış ot, saman ve yemlerle bulaşır.
* Salya (tükürük)
* Burun akıntısı
* Solunum
* Süt
* İdrar
* Vaginal akıntı
* Deri döküntüleri
* Rüzgar ile hastalık etkeni uzun mesafelere taşınabilir.
* Hastalık insan vasıtasıyla da bulaşır (hayvan bakıcısı, hayvan sahibi, satıcılar vb)
Şap (Dabak) Hastalığı Nasıl Tanınır?
* Ateş yüksektir
* Ağızdan ip gibi salya (tükürük) akar
* Dil, diş eti, dudak içi, burun içi ve etrafında, memede mercimek veya nohut büyüklüğünde içi sıvı dolu kesecikler bulunur.
* Keseler patladıkça yerinde yara oluşur.
* Ayaklarda ve özellikle tırnak arasında meydana gelen yaralar nedeniyle hayvan yürüyemez ve topallar.
* Bazen tırnak düşer.
* Hayvan çok acı çektiği için yürüyemez. Bazen yere diz çökerek yürür.
* Genç hayvanlarda öldürücüdür.
Şap (Dabak) Hastalığından Korunma:
Hastalık çıkar çıkmaz sağlam hayvanlar ayrılır.
* Hastalığa karşı en önemli tedbir aşıdır. Bir yörede şap hastalığı çıkınca buraya 20 km kadar uzaktaki bütün sığırlar aşılanmalıdır.
* Sağım öncesi ellerin, sağım makinelerinin ve memelerin temizliğine önem gösterilmeli.
* Şap hastalığı gelip geçtikten sonra ahırlar kireçle badana edilmeli.
* Mera mevsiminde mikroplu meralara hayvan gönderilmemeli.
* Hemen Veteriner Hekime haber verin.
Eti yenir mi?
* Hasta hayvanların eti yenebilir.
* Ölen hayvanlar imha edilmeli.
Şap (Dabak) Hastalığı Çıkmadan Önce Alınacak Önlemler
* Şap aşısı yapılmalı
* Yeni alınan hayvana şap aşısı yapılıp yapılmadığı
* Ahır girişinde sürekli olarak kireç bulundurulmalı
* Ahıra hayvan bakıcısından başkası girmemeli
* Sağımdan önce ellerin ve sağımda kullanılacak malzemelerin temizliğine dikkat edilmeli.
Şap (Dabak) Hastalığı Çıktıktan Sonra Alınacak Tedbirler
* Şüpheli hayvanlar derhal başka yere alınmalı
* Ahıra giriş, çıkış yasaklanmalı
* Hasta hayvandan bulaşık yem ve otların yakılması
* Hasta hayvana ait sütlerin satışa sunulmaması
* Satıcıların çiftliğe sokulmaması
Şap Hastalığının Ekonomi ve Ticarete Etkisi
* Süt ve et veriminde kayıp
* Hayvanın gelişmesinde gerilik
* Gebe hayvanda yavru atma
* Özellikle genç hayvanlarda ölüm
* Tedavinin masraflı olması
* Şap hastalığından dolayı ülkemizde yıllık %15 süt ve %10 et kaybı olmaktadır. Sütten 8 milyon dolar, etten 81 milyon dolar zarar edilmektedir.
İnsanlarda Şap (Dabak) Hastalığı
* İnsanlar hasta hayvanların deri veya ağzı ile teması ile yeteri kadar kaynatılmamış hastalıklı sütü içerek,
* Çiğ sütten üretilen ve olgunlaştırılmayan peynirler,
* Yeterli ısı işlemi uygulanmamış etleri yiyerek hasta olabilirler.
* Hastalık insandan insana geçmez.
* İnsanda ateş, yorgunluk, kol ve bacaklarda ağrı, ağız, gırtlak ve dudakta kesecikler oluşur.