Cocuklarda Larenjit

Kış aylarında sık karşılaştığımız hastalıklardan biri de çocuk anjini veya yalancı kuşpalazı ismiyle de anılan krup (akut larenjit). Kimi zaman ciddi solunum sıkıntısına yol açabilen krup; ses telleri ve soluk borusunun iltihabıdır.

Eğer enfeksiyon gırtlak, nefes borusu ve bronşları da etkiliyorsa buna laringotrekeobronşit ismi verilir. Sıklıkla 6 ay -3 yaş arası çocuklarda ve geç sonbahar /kış aylarında görülür. Erkek çocuklarda kızlara göre daha sıktır.

Krup (akut larenjit), ani başlangıçlı bir hastalıktır ve çok kısa sürede ilerleyebilir. Tıpkı soğuk algınlığı gibi burun akıntısı, hafif öksürük, burun tıkanıklığıyla başlar. Ateş normaldir veya hafif yükselmiş olabilir. Daha sonra çocukta keskin ve havlamayı andıran bir öksürük başlar. Soluk alma sırasında stridor ismi verilen tipik bir ses duyulur, ses boğuk ve kabalaşmıştır.

Belirtiler gece artar; solunum sıkıntısı birkaç gece boyunca görülebilir, giderek azalır. Bazen tablo ağırlaşabilir ve nefes darlığı, kalp hızının artması, burun kanatlarının solunuma eşlik etmesi, huzursuzluk, yutma güçlüğü gibi durumlar ortaya çıkabilir. Soluk alıp vermedeki ve yutmadaki bu güçlük bebeğin beslenmesini engelleyebilir.

Neden Olur?

Krup (akut larenjit), sıklıkla virüslerin sebep olduğu bir hastalıktır. Belirtilere mikroorganizmanın enfekte ettiği bölgedeki mukus üretimini artması ve ödemin oluşması yol açar. Küçük çocuklarda sık görülmesinin nedeni bebeklerde hava yollarının dar olmasıdır. Yaşla birlikte hava yolu çapı genişlediğinden büyük çocuklarda hastalık göreceli olarak daha hafif atlatılır.

Nasıl Tedavi Edilir?

Krupun özel bir tedavisi yoktur. Krup tedavisi tıpkı bronşiolit tedvisinde olduğu gibi destekleyici tedaviyi ve komplikasyonların oluşmaması için yakın gözlemi içerir. Tedavi ağır hastalık tablosu göstermeyen hastalarda evde yapılır. Krup, genellikle virüsler tarafından yapılan bir enfeksiyon olduğundan tedavide antibiyotiklerin yeri yoktur.

Evde Tedavi, Annelere Öneriler

Krup evde tedavi edilebilen bir hastalıktır. Ancak evde çocuğunuzu yakından gözleyin; nefes alıp verişi hızlandığında, beslenmesi bozulduğunda, hırıltı şiddetlendiğinde, yutma güçlüğü çektiğinde doktorunuza başvurun.

Çocuğunuza nemli ve mümkünse soğuk hava solutun. Bu amaçla tasarlanmış özel makinelerden kullanabilirsiniz. Hava soğuksa camı açıp; dışarıdaki soğuk havayı solutabilirsiniz. Derin dondurucunun kapağını açıp içeriden gelen havayı solutmak da bir diğer seçenektir.

Aynı şekilde nemli hava solutmak için banyoda sıcak su musluğunu açın, kapıyı kapatın ve banyonun buharla dolmasını sağlayın. Çocuğunuz buhar solurken onun yanında oturun. Çocuğunuzu banyoda hiç bir zaman yalnız bırakmayın.

Çocuğunuzu bol sıvı alımı için teşvik edin. Bu hem öksürük nöbetlerini azaltacak hem de dehidratasyonu (vücudun susuz kalma durumu) önleyecektir.

Ağlama, solunum yollarındaki ödemi artırıp solunum sıkıntısı oluşturabileceğinden bebeğinizi sakin tutmaya çalışın.

Doktorunuz tarafından önerilmediği takdirde antibiyotik kullanmayın.

Evin içinde sigara içilmesine izin vermeyin.

Yatarken çocuğunuzun başını yükseltin böylece daha rahat nefes almasını sağlayabilirsiniz.

Ateş varsa parasetamol veya ibuprofen içeren ateş düşürücüler verilebilir. Reye sendromu denilen ciddi bir karaciğer hastalığı riski nedeniyle doktorunuz tarafından önerilmediği sürece aspirin içeren ilaçları kullanmayın.

Aynı şekilde krup tedavisinde öksürük şurubunun yeri yoktur.

Çocuğunuzun bol istirahat etmesini sağlayın.

Unutmayalım ki hastalıktan korunmak her zaman tedavi olmaktan daha kolaydır. O yüzden önce kruptan korunalım. Soğuk algınlığı belirtileri gösteren kişileri küçük çocuklardan uzak tutarak; elleri su ve sabunla sık yıkayarak hastalığın bulaşmasını önleyebiliriz.

Ne Zaman Doktora Başvurmalıyız?

Yüksek ateş varsa,

Çocuğunuz 6 aydan küçükse,

Uykuya eğilim varsa,

Normalden daha hızlı ve gürültülü nefes alıyorsa,

Ağız kuruluğu, az idrara çıkma veya ağlarken göz yaşının olmaması gibi vücudun sıvısız kaldığına dair bulgular varsa,

Nefes alamadığı için konuşmuyor veya kısa cümleler kuruyorsa,

Cilt, dudak ya da tırnak yatakları mavimsi-mor bir renk almışsa. Siyanoz dediğimiz bu durum dokulara yeterli oksijen gitmediğinin göstergesidir.

Nefes alırken hırılrılı tiz bir ses çıkıyorsa; burun kanatları hareket ediyor ve kaburga aralıkları içe çöküyorsa, vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.

Çoğunlukla 3-6 günde kendiliğinden iyileşen bir durum da olsa hastaların % 5′inin hastaneye yatması gerekmektedir. Hastaneye yatırılan hastalara oksijen desteği, hava yollarındaki ödemi azaltmak için steroid; solunum sıkıntısının çok olduğu hastalarda özel bir cihaz ile (nebülüzatör) adrenalin ve sıvı kaybı oluşmuşsa sıvı tedavisi verilir. Hastaneye yatırmada amaç hastaya sıvı ve oksijen desteği vermek; olabilecek komplikasyonlar açısından çocuğu izlemektir.

Krup Tekrarlar mı?

Evet krup tekrarlayabilir. Özellikle spazmodik krup (hafif bir soğukalgınlığıyla Ancak bir çocuk sık sık krup geçiriyorsa, alerji veya reflüden kaynaklanan problemler için araştırılması gerekebilir.