Gut Hastalığı ( Damla Hastalığı, Nikris ) Tedavisi
Gut Hastalığı ( Damla Hastalığı, Nikris ) Tedavisi : Gut Hastalığı TedavisiGünümüzde akut gutun standart tıbbi tedavisinde Colchicum autumnale (güz çiğdemi) bitkisinden elde edilen iltihap önleyici kolşisin kullanılmaktır. Kolşisinin ürik asit düzeyine bir etkisi yoktur, iltihaplı bölgeye nötrofıl (bir akyuvar hücresi) göçünü engelleyerek iltihaplanma sürecini durdurur.
Gut hastalarının yüzde yetmiş beşinden fazlasında, kolşisin aldıktan sonraki ilk on iki saat içinde büyük iyileşme görülür. Ancak, hastaların yüzde seksen gibi büyük bir bölümü, klinik iyileşme öncesinde veya sırasında ortaya çıkan gastrointestinal yan etkileri nedeniyle, uygun dozu tolere edemez.Kolşisin ayrıca, kemik iliği depresyonuna (baskılanmasına), saç dökülmesine, karaciğer hasarına, depresyona, nöbetlere, nefes darlığına, hatta ölüme bile neden olabilir. Akut gutta, indometasin, fenilbütazon, naproksen ve fenoprofen gibi diğer iltihap önleyiciler de kullanılır.
Akut durum çözümlendikten sonra, gutun tekrarlama olasılığını azaltmak için bir dizi önlem alınır:
Ürik asit düzeylerini normal sınırlar içinde tutmak için ilaçlar
Şişman (obez) kişilere denetimli kilo verdirme
Fazla alkol tüketimi veya pürin bakımından zengin besinler gibi tetikleyici faktörlerden uzak durma
İlerideki akut nöbetleri önlemek için düşük dozlarda kolşisin
Beslenmeyle ilgili bazı faktörlerin guta neden olduğu bilinmektedir;
Alkol
>Pürin bakımından zengin besinler (sakatat, et, maya, kümes hayvanları vb.)
>Yağlar
>Rafine karbonhidratlar
>Fazla kalori alınması bunlardandır.
>Gut hastaları tipik olarak şişman, yüksek tansiyona ve şekere yatkın ve kalp-damar hastalığı riski yüksek kişilerdir. Beslenmeyle ilgili faktörler arasında belki en önemlisi şişmanlıktır.
>Kronik gut tedavisinde doğal yöntemlerin yaklaşımı, kavram olarak standart tıbbi yaklaşımdan pek farklı değildir:
>Ürik asit düzeylerini normal sınırlar içinde tutmak için ilaçlar yerine beslenme önlem leri ve bitkisel önlemler alınır.
>Şişman (obez) kişiler dikkatle denetlenen bir kilo verdirme programına sokulur.
>Çökelmeye yol açtığı bilinen fazla alkol tüketimi ve beslenme faktörleri denetim altına alınır.
>İlerideki akut nöbetlerini önlemek için bazı besin maddeleri kullanılır.
Beslenme
>Gut için alınacak beslenme önlemleri şunlardır:
>Alkol alınmaması
>Düşük pürin içerikli perhiz
>İdeal vücut kilosunun yakalanması
>Kompleks karbonhidratların serbestçe tüketilmesi
>Yağ alımının azaltılması
>Protein alımının azaltılması
>Bol sıvı alınması
Alkol
Alkol, pürin parçalanmasını hızlandırarak ürik asit üretimini artırır. Ayrıca, böbrek işlevini zayıflatan laktat üretimini artırarak ürik asit atılmasını azaltır. Net etkisi, serumda ürik asit düzeylerinin artmasıdır. Bu da alkolün akut gut nöbetini neden tetiklediğini açıklamaktadır. Birçok insanın ürik asit düzeylerini düşürmek ve gut artritini önlemek için alkolü bırakması yeterlidir.
Düşük Pürin İçerikli Perhiz Düşük pürin içerikli bir perhiz, gut için beslenme yönünden alınacak önlemlerin başlıca dayanak noktası o/muştur. Bunun/a birlikte, ürik asit düzeylerini düşürecek güçlü ilaçlar çıktıktan sonra pek çok hekim, beslenme önlemleri ile gutu nasıl denetim altına alabileceği konusunda hastasını eğitmek yerine, reçete yazma kolaylığını seçmiştir. Yüksek pürin içerikli besinler tümüyle terk edilmelidir. Sakatat, etler, kabuklu deniz ürünleri, maya (bira ve ekmek mayası), ringa, sardalya, uskumru ve hamsi bunlar arasındadır. Kuru baklagiller, ıspanak, kuşkonmaz, balık, kümes hayvanları ve mantar gibi orta düzeyde protein içeren yiyecekler de azaltılmalıdır.
Kilo Verme
Fazla kilo gut olasılığını artırır.5 Şişman kişilerin kilo vermesi serumdaki ürik asit düzeyini önemli ölçüde düşürür. Kilo vermek için lif oranı yüksek, yağ oranı düşük bir beslenme tercih edilmelidir. Böyle bir perhiz obezitede yaygın olan yüksek kolesterol ve trigliserit düzeyleri ile baş edilmesine de yardımcı olur.
Karbonhidratlar, Yağlar ve Protein Rafine karbonhidratlar, fruktoz ve doymuş yağların tüketimi en aza indirilmelidir. Basit şekerler (rafine şeker, bal, akçaağaç şurubu, mısır şurubu, fruktoz vb.) ürik asit üretimini artırır; öte yandan doymuş yağlar ürik asit atımını azaltır. Beslenmede basit şekerler yerine, baklagiller, tam tahıllar ve sebzeler gibi kompleks karbonhidratlara odaklanılmalıdır.Yüksek miktarda protein almanın hem normal kişilerde hem de gut hastalarında ürik asit sentezini hızlandırdığı saptandığından, fazla (vücudun her kilosu için 0,8 gramdan çok) protein alınmamalıdır.2 Ancak, amino asitler ürik asidin tubulusta (böbrek borucuğu) emilmesini azalttığı ve böylece ürik asit atılımını artırıp serumda ürik asit yoğunluğunu düşürdüğünden, yeterli miktarda (vücudun her kilosu için 0,8 gram) protein almak gerekir.
Sıvı Alınması
Bol sıvı alınması idrarı sulandırır ve ürik asit atılmasını destekler. Ayrıca idrarın sulanması böbrek taşı riskini azaltır.2 Günde en az 1,5 litre (6-8 bardak) su içiniz.
BESİN DESTEĞİ
Eikosapentaenoik Asit (EPA) Gut tedavisini omega-3 yağı ile desteklemenin yararlı olduğu anlaşılmıştır. Omega-3 yağı eikosapentaenoik asit (EPA) gut hastalığında görülen iltihaplanma ve doku yıkımının büyük bir bölümüne aracı olan iltihap yapıcı lökotrien üretimini sınırlar.
E vitamini
Az da olsa lökotrienlerin üretimini baskıladığı ve antioksidan işlevi gördüğünden E vitamininin gut tedavisinde kullanılması uygundur.10 Selenyum E vitamini ile sinerji yaratarak işlev görür.
Folik asit
Folik asit, ürik asit üretiminden sorumlu ksan-tin oksidaz enzimini baskılar.11 Araştırmalar, bir folik asit türevinin, ksantin oksidazı (gut için en yaygın kullanılan ilaç olan) allopürinolden daha fazla baskıladığı göstermiştir. Bu bulgu yüksek dozda folik asidin gut tedavisinde etkili olacağı anlamına gelmektedir.Gut tedavisinde olumlu sonuçlar alındığı bildirilmektedir, ancak veriler henüz tamamlanmamıştır.13 Gerekli folik asit dozu günde 10 ila 40 mg arasındadır.Bu yüksek dozlarda kullanılan folik asidin herhangi bir toksik etkisi bildirilmemiştir ve halen kullanılmakta olan gut ilaçlarından daha güvenli olduğu kesindir. Bununla birlikte, yüksek dozda folik asidin sara (epilepsi) tedavisinde kullanılan bazı ilaçlarla etkileştiğini bildiren raporlar vardır. Ayrıca, yüksek dozda folik asit B12 vitamini eksikliğini de gizleyebilir. Bu yönleri yüzünden bu dozlarda folik asit ancak bir hekim gözetiminde kullanılmalıdır.
Bromelain
Gut tedavisinde bromelain kullanımıyla ilgili herhangi bir araştırma yoktur. Bununla birlikte, gerek insan üzerindeki klinik araştırmalarda gerek hayvanlar üzerindeki deneysel çalışmalarda, ananasta bulunan bu proteinaz (protein sindirici enzim) kompleksinin etkili bir iltihap önleyici olduğu saptanmıştır.14 Bromelain, gut tedavisinde kullanılan daha güçlü, iltihap önleyici reçetelere uygun bir alternatiftir. En iyi sonuç için, bromelain yemek aralarında alınmalıdır
Kuersetin
Deneysel araştırmalarda, kuersetin adıyla bilinen flavonoid, gut hastalarına yararlı olabilecek birkaç etki göstermiştir. Kuersetin, allopü-rinol'e benzer bir tarzda ürik asit üretimini baskılar; ayrıca, iltihap yapıcı bileşiklerin üretimini ve salınımını da önler.1517 Kuersetin meyve ve sebzelerde bol bulunur ama gut tedavisi için doğrudan kuersetin desteği daha fazla miktarda kuersetin alınmasına olanak sağlar. En iyi sonuçlar için, 200 ila 400 mg kuersetin, günde üç defa yemek aralarında bromelain ile birlikte alınmalıdır. Bromelain, bir yandan kendi iltihap önleyici etkilerini gösterirken diğer yandan kuersetinin emilimini de artırır.
Alanin, Aspartik Asit, Glutamik Asit ve Glisin Bu aminoasitlerin (proteinlerin temel yapı taşları), ürik asidin böbrek tubulusunda emilimini azaltarak serumda ürik asit yoğunluğunu düşürdüğü belirlenmiştir. Bunun sonucunda ürik asit atılımında artış olur.3 Bu araştırmadan yararlanmanın en iyi yolu magnezyum ve kalsiyum gibi minerallerin aspartat (aspartik asit) ile beraber alınması olabilir. Dozaj, mineral düzeyine göre ayarlanmalıdır (örn. günde 1.000 mg magnezyum ve kalsiyum karışımı).
Siyasin ve C vitamini
Niyasin vücuttan atılmak için ürik asitle yarıştığından, C vitamini de hastaların küçük bir yüzdesinde ürik asit üretimini artırdığından, yüksek dozlarda (günde 50 mg'dan fazla) niyasin ve (günde 3.000 mg'dan fazla) C vitamini gut tedavisinde sakıncalı olabilir.
Gut hastalarının yüzde yetmiş beşinden fazlasında, kolşisin aldıktan sonraki ilk on iki saat içinde büyük iyileşme görülür. Ancak, hastaların yüzde seksen gibi büyük bir bölümü, klinik iyileşme öncesinde veya sırasında ortaya çıkan gastrointestinal yan etkileri nedeniyle, uygun dozu tolere edemez.Kolşisin ayrıca, kemik iliği depresyonuna (baskılanmasına), saç dökülmesine, karaciğer hasarına, depresyona, nöbetlere, nefes darlığına, hatta ölüme bile neden olabilir. Akut gutta, indometasin, fenilbütazon, naproksen ve fenoprofen gibi diğer iltihap önleyiciler de kullanılır.
Akut durum çözümlendikten sonra, gutun tekrarlama olasılığını azaltmak için bir dizi önlem alınır:
Ürik asit düzeylerini normal sınırlar içinde tutmak için ilaçlar
Şişman (obez) kişilere denetimli kilo verdirme
Fazla alkol tüketimi veya pürin bakımından zengin besinler gibi tetikleyici faktörlerden uzak durma
İlerideki akut nöbetleri önlemek için düşük dozlarda kolşisin
Beslenmeyle ilgili bazı faktörlerin guta neden olduğu bilinmektedir;
Alkol
>Pürin bakımından zengin besinler (sakatat, et, maya, kümes hayvanları vb.)
>Yağlar
>Rafine karbonhidratlar
>Fazla kalori alınması bunlardandır.
>Gut hastaları tipik olarak şişman, yüksek tansiyona ve şekere yatkın ve kalp-damar hastalığı riski yüksek kişilerdir. Beslenmeyle ilgili faktörler arasında belki en önemlisi şişmanlıktır.
>Kronik gut tedavisinde doğal yöntemlerin yaklaşımı, kavram olarak standart tıbbi yaklaşımdan pek farklı değildir:
>Ürik asit düzeylerini normal sınırlar içinde tutmak için ilaçlar yerine beslenme önlem leri ve bitkisel önlemler alınır.
>Şişman (obez) kişiler dikkatle denetlenen bir kilo verdirme programına sokulur.
>Çökelmeye yol açtığı bilinen fazla alkol tüketimi ve beslenme faktörleri denetim altına alınır.
>İlerideki akut nöbetlerini önlemek için bazı besin maddeleri kullanılır.
Beslenme
>Gut için alınacak beslenme önlemleri şunlardır:
>Alkol alınmaması
>Düşük pürin içerikli perhiz
>İdeal vücut kilosunun yakalanması
>Kompleks karbonhidratların serbestçe tüketilmesi
>Yağ alımının azaltılması
>Protein alımının azaltılması
>Bol sıvı alınması
Alkol
Alkol, pürin parçalanmasını hızlandırarak ürik asit üretimini artırır. Ayrıca, böbrek işlevini zayıflatan laktat üretimini artırarak ürik asit atılmasını azaltır. Net etkisi, serumda ürik asit düzeylerinin artmasıdır. Bu da alkolün akut gut nöbetini neden tetiklediğini açıklamaktadır. Birçok insanın ürik asit düzeylerini düşürmek ve gut artritini önlemek için alkolü bırakması yeterlidir.
Düşük Pürin İçerikli Perhiz Düşük pürin içerikli bir perhiz, gut için beslenme yönünden alınacak önlemlerin başlıca dayanak noktası o/muştur. Bunun/a birlikte, ürik asit düzeylerini düşürecek güçlü ilaçlar çıktıktan sonra pek çok hekim, beslenme önlemleri ile gutu nasıl denetim altına alabileceği konusunda hastasını eğitmek yerine, reçete yazma kolaylığını seçmiştir. Yüksek pürin içerikli besinler tümüyle terk edilmelidir. Sakatat, etler, kabuklu deniz ürünleri, maya (bira ve ekmek mayası), ringa, sardalya, uskumru ve hamsi bunlar arasındadır. Kuru baklagiller, ıspanak, kuşkonmaz, balık, kümes hayvanları ve mantar gibi orta düzeyde protein içeren yiyecekler de azaltılmalıdır.
Kilo Verme
Fazla kilo gut olasılığını artırır.5 Şişman kişilerin kilo vermesi serumdaki ürik asit düzeyini önemli ölçüde düşürür. Kilo vermek için lif oranı yüksek, yağ oranı düşük bir beslenme tercih edilmelidir. Böyle bir perhiz obezitede yaygın olan yüksek kolesterol ve trigliserit düzeyleri ile baş edilmesine de yardımcı olur.
Karbonhidratlar, Yağlar ve Protein Rafine karbonhidratlar, fruktoz ve doymuş yağların tüketimi en aza indirilmelidir. Basit şekerler (rafine şeker, bal, akçaağaç şurubu, mısır şurubu, fruktoz vb.) ürik asit üretimini artırır; öte yandan doymuş yağlar ürik asit atımını azaltır. Beslenmede basit şekerler yerine, baklagiller, tam tahıllar ve sebzeler gibi kompleks karbonhidratlara odaklanılmalıdır.Yüksek miktarda protein almanın hem normal kişilerde hem de gut hastalarında ürik asit sentezini hızlandırdığı saptandığından, fazla (vücudun her kilosu için 0,8 gramdan çok) protein alınmamalıdır.2 Ancak, amino asitler ürik asidin tubulusta (böbrek borucuğu) emilmesini azalttığı ve böylece ürik asit atılımını artırıp serumda ürik asit yoğunluğunu düşürdüğünden, yeterli miktarda (vücudun her kilosu için 0,8 gram) protein almak gerekir.
Sıvı Alınması
Bol sıvı alınması idrarı sulandırır ve ürik asit atılmasını destekler. Ayrıca idrarın sulanması böbrek taşı riskini azaltır.2 Günde en az 1,5 litre (6-8 bardak) su içiniz.
BESİN DESTEĞİ
Eikosapentaenoik Asit (EPA) Gut tedavisini omega-3 yağı ile desteklemenin yararlı olduğu anlaşılmıştır. Omega-3 yağı eikosapentaenoik asit (EPA) gut hastalığında görülen iltihaplanma ve doku yıkımının büyük bir bölümüne aracı olan iltihap yapıcı lökotrien üretimini sınırlar.
E vitamini
Az da olsa lökotrienlerin üretimini baskıladığı ve antioksidan işlevi gördüğünden E vitamininin gut tedavisinde kullanılması uygundur.10 Selenyum E vitamini ile sinerji yaratarak işlev görür.
Folik asit
Folik asit, ürik asit üretiminden sorumlu ksan-tin oksidaz enzimini baskılar.11 Araştırmalar, bir folik asit türevinin, ksantin oksidazı (gut için en yaygın kullanılan ilaç olan) allopürinolden daha fazla baskıladığı göstermiştir. Bu bulgu yüksek dozda folik asidin gut tedavisinde etkili olacağı anlamına gelmektedir.Gut tedavisinde olumlu sonuçlar alındığı bildirilmektedir, ancak veriler henüz tamamlanmamıştır.13 Gerekli folik asit dozu günde 10 ila 40 mg arasındadır.Bu yüksek dozlarda kullanılan folik asidin herhangi bir toksik etkisi bildirilmemiştir ve halen kullanılmakta olan gut ilaçlarından daha güvenli olduğu kesindir. Bununla birlikte, yüksek dozda folik asidin sara (epilepsi) tedavisinde kullanılan bazı ilaçlarla etkileştiğini bildiren raporlar vardır. Ayrıca, yüksek dozda folik asit B12 vitamini eksikliğini de gizleyebilir. Bu yönleri yüzünden bu dozlarda folik asit ancak bir hekim gözetiminde kullanılmalıdır.
Bromelain
Gut tedavisinde bromelain kullanımıyla ilgili herhangi bir araştırma yoktur. Bununla birlikte, gerek insan üzerindeki klinik araştırmalarda gerek hayvanlar üzerindeki deneysel çalışmalarda, ananasta bulunan bu proteinaz (protein sindirici enzim) kompleksinin etkili bir iltihap önleyici olduğu saptanmıştır.14 Bromelain, gut tedavisinde kullanılan daha güçlü, iltihap önleyici reçetelere uygun bir alternatiftir. En iyi sonuç için, bromelain yemek aralarında alınmalıdır
Kuersetin
Deneysel araştırmalarda, kuersetin adıyla bilinen flavonoid, gut hastalarına yararlı olabilecek birkaç etki göstermiştir. Kuersetin, allopü-rinol'e benzer bir tarzda ürik asit üretimini baskılar; ayrıca, iltihap yapıcı bileşiklerin üretimini ve salınımını da önler.1517 Kuersetin meyve ve sebzelerde bol bulunur ama gut tedavisi için doğrudan kuersetin desteği daha fazla miktarda kuersetin alınmasına olanak sağlar. En iyi sonuçlar için, 200 ila 400 mg kuersetin, günde üç defa yemek aralarında bromelain ile birlikte alınmalıdır. Bromelain, bir yandan kendi iltihap önleyici etkilerini gösterirken diğer yandan kuersetinin emilimini de artırır.
Alanin, Aspartik Asit, Glutamik Asit ve Glisin Bu aminoasitlerin (proteinlerin temel yapı taşları), ürik asidin böbrek tubulusunda emilimini azaltarak serumda ürik asit yoğunluğunu düşürdüğü belirlenmiştir. Bunun sonucunda ürik asit atılımında artış olur.3 Bu araştırmadan yararlanmanın en iyi yolu magnezyum ve kalsiyum gibi minerallerin aspartat (aspartik asit) ile beraber alınması olabilir. Dozaj, mineral düzeyine göre ayarlanmalıdır (örn. günde 1.000 mg magnezyum ve kalsiyum karışımı).
Siyasin ve C vitamini
Niyasin vücuttan atılmak için ürik asitle yarıştığından, C vitamini de hastaların küçük bir yüzdesinde ürik asit üretimini artırdığından, yüksek dozlarda (günde 50 mg'dan fazla) niyasin ve (günde 3.000 mg'dan fazla) C vitamini gut tedavisinde sakıncalı olabilir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
