Jenşen

Araliya (Araliaceae) familyasından olan bu bitkinin adı "panasea" sözünden alınmıştır. Bunun anlamı "her derde deva" demektir. Ginseng sözü Çin sözü jenşen-den alınmıştır. Çin dilinde jen adam, şen kök demektir. Kökün adama benzemesinden dolayı bitkiye bu ad konulmuştur, Jenşen çok ömür süren (50 yıldan fazla gelişebilen) çok yıllık bir bitkidir. Ancak bir gövde geliştirir. Boyu 70 cm. e ulaşabilir. Gövdesinin üst kısmında elimsi şekilli büyük yaprakları vardır. Genç yaprakları nispeten küçük olur. Yaprakların çıktığı yerden bir çiçek ekseni uzar.

Bu eksen üstünde de basit ve yeşilimsi beyaz renkli çiçekler toplanır. Olgunlaştığında kırmızı renk alan meyvelerinin içinde 2 adet tohum vardır. Jen-şen temmuzda çiçek açar, ağustos ayında da meyve vermeye başlar. Yabani halde Mançurya'nın ve Kore'nin ormanlıklarında geniş yayılış gösterir.

Çin ve Uzak Doğu'da da rastlanmaktadır. Türkiye'de de bu bitkinin geniş alanlarda ekimi yapılabilir. Karadeniz, Marmaris Bölgesi, Toroslar ve Gaziantep'in Huzurlu yaylasındaki ormanlıklarda bu bitkinin geniş alanlarda ekimi yapılıp üretilebilir. İlaç amacıyla bitkinin kökleri kullanılır. Meyve olgunlaştığında kökleri (ağustos) toplanır. Kökleri topraktan çıkardıktan sonra yıkanır temizlenir ve ilaç fabrikalarına verilir.

Jenşenin kökleri hala tam öğrenilememiştir. İncelendiği zaman anlaşılmıştır ki panaksozittenilen saponinler karışımı vardır. Günümüzde köklerinden panaksodinal adlı siteroid tipli madde alınmıştır. Buna ilaveten terkibinde panoksin glikoziti eterik yağ, B1 ve B2 vitaminleri, kökünün külünde ise % 53 e kadar fosfat asidi belirlenmiştir. Jenşen Çin tıbbında kullanılan en eski ilaç bitkilerinden biridir. Uzak Doğuda da bu bitki geniş çapta kullanılmaktadır. Uzak Doğu ülkelerinde Jenşen birkaç hastalığın (romatizma, verem, kan damarları hastalıkları, diyabet ve başka hastalıklar) tedavisinde kullanılır. Fiziksel ve zihin yorgunluğunu düzenlemek için de bu bitki kullanılır. Bu bitki kuvvet verici gençleştirici bir bitki olarak kullanılmaktadır.