Deniz Tutmasına Ne İyi Gelir

Deniz yolculuğuna çıkmadan önce bir çay bardağı denizin temiz olan yerinden deniz suyu alıp içebilirsiniz. Bu bulantınızı engelleyecektir ve yolculuğunuz boyunca deniz tutmasına mani olacaktır. Diğer bir öneriye göre ise deniz yolculuğuna çıkmadan önce hafif besinler tüketmek, tuzlu kraker ya da leblebi gibi mideyi bastıracak besinler almak bulantının oluşumu engelleyebilir. Deniz tutmasına karşı hemeopati yöntemini de tercih edebilirsiniz. Ancak bu yöntemlerin dışında deniz tutmasına iyi gelecek ilaçlardan da faydalanabilirsiniz.

Taşıt tutmasının sebebi nedir?

Temelde hareket beyin tarafından algılanırken üç farklı sinirsel yol kullanılır, birincisi iç kulaktan gelen uyarılar, ikincisi gözlerden gönderilen uyarılar ve üçüncüsü ise vücut derin dokularından proprioseptör adı ile bilinen yapılardan gelen uyarılardır. Bilinçli olarak hareket edildiğinde, örneğin yüründüğünde bu üç sinirsel yol ile beyine mesajlar gitmeye başlar. Hareket bilinçli olarak yapılmadığında, örneğin araç içerisinde yolculuk sırasında, beyin bu üç yoldan gelen mesajları koordine etmez ve bu nedenle bazen bu yollar arasında “anlaşmazlık” ortaya çıkar. Bu anlaşmazlık durumunu ise taşıt tutması şeklinde adlandırılır.

Örnek vermek gerekirse; sinema gösterimlerinde gözlerimiz bir hareket sezer ancak iç kulaktan gelen mesaj bu hareketi vücudumuz hareket etmediğinden doğrulamaz. Bu açıkça bir anlaşmazlık durumudur, bu nedenle bazı kişilerde sinemada mide bulantısı ortaya çıkabilir.

Hareket hastalığının sebebi karmaşıktır; anlaşmazlık hipotezi sadece bir varsayımdır. İç kulağın hareketi tespit eden yapıları olmaksızın hareket hastalığı oluşmaz, dolayısıyla hareket hastalığının sebebinin iç kulak kaynaklı olabileceği düşünülmektedir. Karşıt olarak gözlerden gelen mesajların çok da etkin olmadığı varsayılmaktadır, çünkü kör insanlarda da hareket hastalığı görülmektedir.

Hareket hastalığı karmaşık hareketler sırasında daha sık oluşur. Bu tür hareketler genellikle yavaştır ve iki farklı yöndedirler (dikey ve yatay hareketlerin birlikte olması).

Beyine ulaşan mesajların arasındaki anlaşmazlık durumunun bazı nörotransmitterlere (beyinde ve sinir sisteminde iletimi kolaylaştıran kimyasal maddeler) bağlı olduğu öngörülmektedir. Hareket hastalığını tedavi etmek üzere tasarlanan ilaçlar bu maddelere etki ederek tedaviye yardımcı olmaktadırlar.

Hareket hastalığı tehlikeli midir?

Hareket hastalığı tehlikeli bir durum olamamkla beraber kişiyi az ya da çok derecede rahatsız eden ve yaşamını belli ölçülerde engelleyebilen bir durumdur. Genellikle hareket hastalığının bulgularının hareketin durmasıyla ortadan kalkmasına rağmen bazen seyahatten birkaç gün sonrasına kadar sürebilen bulantı-kusma şikayetleri olmaktadır.

Hareket hastalığına karşı neler yapılabilir?
Her zaman seyahatlerinizi vücudunuzun ve iç kulaklarınızın algıladığı hareketi gözlerinizle de görebileceğiniz şekilde yapın:

- Arabada ön koltukta oturup arabanın gittiği yöne bakın
- Gemide güverteye çıkıp ufka bakın
- Uçakta pencere kenarına oturup dışarıyı seyredin
- Yine uçakta hareketin en az algılandığı kanat üstünü tercih edin.
- Koltukarınızı gidiş yönüne ters yöne çevirmeyin ve yolculuk sırasında kitap okumayın.
- Hareket hastalığı bulunan başka bir yolcuyu seyretmeyin ya da onunla sohbet etmeyin.
- Ağır kokulardan, baharatlı yiyeceklerden uzak durun.
- Doktorunuz tarafından önerilen hareket hastalığına karşı kullanabileceğiniz bir ilacı hemen yolculuğunuzun başında alın.

Hareket hastalığı nasıl tedavi edilebilir?
Antihistaminik ilaçlar hareket hastalığına karşı etkilidirler. Bu ilaçların kullanılmasıyla bulantı-kusma, baş dönmesi engellenebilir. Ülkemizde yaygın olmamakla beraber cilde yapıştırılabilen skopolamin etken maddeli antikolinerjik ilaçlar da etkilidirler.