Dermatit Egzama
Dermatit Egzama : Egzama Latince köpüren, kaynayan, taşan manasına gelmektedir. Egzama, diğer adıyla dermatit, sıklıkla cildin birçok maddeyle temas etmesi sonucu duyarlı hale gelmesiyle ya da çeşitli genetik ve çevresel faktörlerin etkisiyle ortaya çıkan alerjik bir deri hastalığıdır.
Egzamada, şişkin, pütürlü, kırmızı renkte, kaşıntılı ve kabuklanmış döküntüler görülür. Vücudun birçok bölgesinde ya da sınırlı bir yerde görülebilir. Bazı egzama vakalarında sulu yaralar görülebilir. Kaşınma fazla olduğunda mikrop kapabilir. Bu durum tedavi edilmez ise ciltte soyulma, kalınlaşma olup, cildin rengi koyu bir hal alabilir.
Çok karşılaşılan bir hastalık olan egzamanın çocukluk çağında görülen tipi atopik dermatit sıklıkla 0,5 - 1 yaşında ortaya çıkar. Bu durum ergenliğe kadar sürer ya da 2 - 2,5 yaşından sonra kaybolmaya başlar. Bir kısım hastada ise iyileşme uzar ve yıllarca sürer. Yılda yaklaşık 10-15 milyon arası kişi egzama şüphesiyle doktora başvurmaktadır. Çocukların ortalama %2'sinde görülür.
Yeni doğan bebeklerde, annede alerjik bir hastalık varsa egzama görülme riski artar.
Kişinin psikolojisini etkileyebilen bir hastalık olan egzama, ölüme yol açmaz ve insandan insana bulaşması söz konusu değildir. Karaciğer ve böbrek rahatsızlıkları genelde egzamaya neden olmaz. Sadece kişinin günlük yaşamında kendini sürekli rahatsız hissetmesine yol açar. İlaçla yapılan tedaviyle hastalık kontrol altına alınabilmektedir. İyileşen egzama hastalığı dönem dönem nüksedebilir.
EGZAMANIN NEDENLERİ?
Birçok faktöre bağlı olarak ortaya çıkabilen egzamanın, birçok tipi ve belirtileri vardır. Nedenlerinden en çok karşılaşılanı bünyesel atopidir ( alerji). Bu şekilde görülen egzamaya atopik dermatit denir. Bebeklik, çocukluk ve erişkin dönemi atopik dermatiti olmak üzere üçe ayrılır. Astım ve saman nezlesi olan hastalarda sık görülür. Duygusal, psikolojik problemler de bu hastalığın ortay çıkma riskini arttırır.
Genelde çocukluk döneminde başlar ve ileride devam eder. Allerjen maddelere maruz kalmadıkça erişkinlerde pek sorun yaratmaz. Eğer bu maddelerle doğrudan temas edilirse temas (kontakt) dermatiti meydana gelir. Atopik dermatitten daha fazla süren bir rahatsızlıktır. Zehirli sarmaşık, parfüm, bazı antibiyotik içeren kremler, kozmetik ürünleri, sabun gibi birçok temizlik maddeleri bu temas dermatitine neden olurlar.
Ayrıca sürekli kaşınan kişilerde, kaşımayla egzama meydana gelebilir. Sıklıkla ellerde ve ayaklarda görülür. Bu şekilde ortaya çıkan egzama tipine nörodermatit denir. Bunların dışında genetik nedenlere bağlı olarak, yağlı ciltlerde ve saçlarda egzama görülebilir. Bazı egzama vakalarında cildin altında sıvı birikmesi söz konusudur. Kötü sağlık koşulları, stres, makyaj malzemeleri de dermatite yol açan nedenler arasında yer alır.
EGZAMANIN BELİRTİLERİ?
Yukarıda nedenlerini saydığımız dermatit tiplerinin her birinin kendine özgü belirtileri vardır. Bunların başında gelen atopik dermatitte, yani allerjik maddelerin yol açtığı egzamada, ellerde, ayaklarda ve yüzde yaygın olmak üzere kaşıntı, deri dökülmesi, kızarıklık vardır. Dirseklerde sık görülür.
Doktora başvuran hastaların birçoğunda bu tip egzama vardır. Gözaltında koyu bölgenin oluşması, el ve ayak taban çizgilerinin belirginleşmesi atopik dermatite eşlik edebilir. Çeşitli allerjen ya da tahriş edici maddelere doğrudan temas sonucu görülen temas dermatitinde ise, allerji yapan maddenin etkinliğine göre çeşitli derecelerde kızarıklık ve kaşıntı meydana gelir.
Yağlı cilt ve saçlarda görülen egzamada, kepek tarzında kaşıntı vardır. Çocuklarda kabuklu döküntü şeklindedir. Genelde 1 yaşından küçük çocuklarda görülür. Sürekli kaşınan kişilerde ise cilt üstünde sert ve rengi koyulaşmış alanlar vardır. Bu durum, kronik kaşıntının yol açmasıyla oluşur. Bu koyulaşmanın görüldüğü başka dermatit tipi de vardır. Staz dermatit denilen bu tipte, deri kalınlaşmış ve varisli damarlar görülmektedir. Genelde bacaklarda ayak bileğine yakın bölgelerde görülür. Yara meydana gelebilir. Makyaj ya da kremlerin yol açtığı ve genelde kadınlarda görülen dermatitte ise sivilce tarzında bulgular vardır. Yüzde, burun, yanak ve ağız çevresinde oluşur.
EGZAMA TANISI?
Egzamadan şüphelenen ya da bu belirtileri taşıyan kişilerin öncelikle bir dermatolog tarafından muayene olması gerekmektedir. Sizin doktora verdiğiniz bilgiler ve yapılan fiziki muayenede derinin incelenmesi tanı için yeterli olabilir. Derinin egzamalı olmayan bir bölgesine sert bir için ile bastırıldığında beyaz renkli bir kabarıklık oluşur. Atopik tanısı konması gereken durumlarda uygulanır. Temas dermatitinden şüphelenilen durumlarda allerji deri testi yapılabilir. Cildin hangi maddelerden etkilendiğini anlamak için yapılır. Cilde bazı maddelerden oluşmuş karışımdan bir miktar sürülür. Fakat son yıllarda bu deri testlerinin eski popülerliği kalmamıştır. Ayrıca yapılan laboratuar testleriyle allerjinin olup olmadığı araştırılır. Bunun için kanda IgE denen antikor miktarına bakılır.
EGZAMA TEDAVİSİ VE ALINABİLECEK ÖNLEMLER?
Egzama tedavisinde günümüzde kullanılan bir çok ilaç vardır. Bu tedaviler ile hastalık kontrol altına alınır. Kaşıntı, cilt üzerinde oluşan yaralar ve derinin kuruyup çatlamasını önlemek için çeşitli ilaçlar kullanılır. Kortikosteroid türü ilaçlarla, cilt nemlendirildikten sonra cildin üstüne sürerek oluşan döküntü tarzı yaraları azaltmak amaçlanır. Uzun süre kullanılması deriyi inceltebilir. Hastaların en çok rahatsız olduğu durum olan kaşıntıyı önlemek için ise antihistaminikler kullanılır. Ayrıca egzama hastalarının derileri oldukça kurudur. Bu yüzden deriyi nemli tutmak gerekir. Çünkü kuru cilt bulguların artmasına neden olur. Sıvı sabunlar yerine kremli kalıp sabunlar kullanılmalıdır. Normal sabun kullanımından kaçınmak gerekir.
İlaç tedavisinin yanında hastaların alması gereken bazı önlemler vardır. Böylece egzamanın yol açtığı rahatsızlık hissi azaltılır. Öncelikle egzamalı hastaların dikkat etmesi gereken bir şey vardır. O da yarayı kaşımamaktır. Bebeklerin egzamalı yerlerini kaşımaması için parmaksız, pamuklu eldivenler önerilir. Erişkinlerin ise tahriş edecek maddelerden kaçınması gerekir. İşi gereği bu maddelerle temas halinde olan kişilerin, %100 saf pamuktan egzama eldiveni ve maske kullanmaları şarttır.
Egzamalı kişilerin sık banyo yapması cilt kuruluğunu arttırır. Haftada 3 defadan fazla banyo yapmamaya özen gösterilmelidir. Cildi tahriş etmemek için ılık su kullanılmalıdır. Sabun seçimine dikkat edilmelidir. Çocuklarda temizliğe özen gösterilmeli fakat çok sık yıkamaktan kaçınılmalıdır. Kıyafet seçerken kaşıntıya neden olacak yünlü kumaşlar kullanmamak gerekir.
Egzamada, şişkin, pütürlü, kırmızı renkte, kaşıntılı ve kabuklanmış döküntüler görülür. Vücudun birçok bölgesinde ya da sınırlı bir yerde görülebilir. Bazı egzama vakalarında sulu yaralar görülebilir. Kaşınma fazla olduğunda mikrop kapabilir. Bu durum tedavi edilmez ise ciltte soyulma, kalınlaşma olup, cildin rengi koyu bir hal alabilir.
Çok karşılaşılan bir hastalık olan egzamanın çocukluk çağında görülen tipi atopik dermatit sıklıkla 0,5 - 1 yaşında ortaya çıkar. Bu durum ergenliğe kadar sürer ya da 2 - 2,5 yaşından sonra kaybolmaya başlar. Bir kısım hastada ise iyileşme uzar ve yıllarca sürer. Yılda yaklaşık 10-15 milyon arası kişi egzama şüphesiyle doktora başvurmaktadır. Çocukların ortalama %2'sinde görülür.
Yeni doğan bebeklerde, annede alerjik bir hastalık varsa egzama görülme riski artar.
Kişinin psikolojisini etkileyebilen bir hastalık olan egzama, ölüme yol açmaz ve insandan insana bulaşması söz konusu değildir. Karaciğer ve böbrek rahatsızlıkları genelde egzamaya neden olmaz. Sadece kişinin günlük yaşamında kendini sürekli rahatsız hissetmesine yol açar. İlaçla yapılan tedaviyle hastalık kontrol altına alınabilmektedir. İyileşen egzama hastalığı dönem dönem nüksedebilir.
EGZAMANIN NEDENLERİ?
Birçok faktöre bağlı olarak ortaya çıkabilen egzamanın, birçok tipi ve belirtileri vardır. Nedenlerinden en çok karşılaşılanı bünyesel atopidir ( alerji). Bu şekilde görülen egzamaya atopik dermatit denir. Bebeklik, çocukluk ve erişkin dönemi atopik dermatiti olmak üzere üçe ayrılır. Astım ve saman nezlesi olan hastalarda sık görülür. Duygusal, psikolojik problemler de bu hastalığın ortay çıkma riskini arttırır.
Genelde çocukluk döneminde başlar ve ileride devam eder. Allerjen maddelere maruz kalmadıkça erişkinlerde pek sorun yaratmaz. Eğer bu maddelerle doğrudan temas edilirse temas (kontakt) dermatiti meydana gelir. Atopik dermatitten daha fazla süren bir rahatsızlıktır. Zehirli sarmaşık, parfüm, bazı antibiyotik içeren kremler, kozmetik ürünleri, sabun gibi birçok temizlik maddeleri bu temas dermatitine neden olurlar.
Ayrıca sürekli kaşınan kişilerde, kaşımayla egzama meydana gelebilir. Sıklıkla ellerde ve ayaklarda görülür. Bu şekilde ortaya çıkan egzama tipine nörodermatit denir. Bunların dışında genetik nedenlere bağlı olarak, yağlı ciltlerde ve saçlarda egzama görülebilir. Bazı egzama vakalarında cildin altında sıvı birikmesi söz konusudur. Kötü sağlık koşulları, stres, makyaj malzemeleri de dermatite yol açan nedenler arasında yer alır.
EGZAMANIN BELİRTİLERİ?
Yukarıda nedenlerini saydığımız dermatit tiplerinin her birinin kendine özgü belirtileri vardır. Bunların başında gelen atopik dermatitte, yani allerjik maddelerin yol açtığı egzamada, ellerde, ayaklarda ve yüzde yaygın olmak üzere kaşıntı, deri dökülmesi, kızarıklık vardır. Dirseklerde sık görülür.
Doktora başvuran hastaların birçoğunda bu tip egzama vardır. Gözaltında koyu bölgenin oluşması, el ve ayak taban çizgilerinin belirginleşmesi atopik dermatite eşlik edebilir. Çeşitli allerjen ya da tahriş edici maddelere doğrudan temas sonucu görülen temas dermatitinde ise, allerji yapan maddenin etkinliğine göre çeşitli derecelerde kızarıklık ve kaşıntı meydana gelir.
Yağlı cilt ve saçlarda görülen egzamada, kepek tarzında kaşıntı vardır. Çocuklarda kabuklu döküntü şeklindedir. Genelde 1 yaşından küçük çocuklarda görülür. Sürekli kaşınan kişilerde ise cilt üstünde sert ve rengi koyulaşmış alanlar vardır. Bu durum, kronik kaşıntının yol açmasıyla oluşur. Bu koyulaşmanın görüldüğü başka dermatit tipi de vardır. Staz dermatit denilen bu tipte, deri kalınlaşmış ve varisli damarlar görülmektedir. Genelde bacaklarda ayak bileğine yakın bölgelerde görülür. Yara meydana gelebilir. Makyaj ya da kremlerin yol açtığı ve genelde kadınlarda görülen dermatitte ise sivilce tarzında bulgular vardır. Yüzde, burun, yanak ve ağız çevresinde oluşur.
EGZAMA TANISI?
Egzamadan şüphelenen ya da bu belirtileri taşıyan kişilerin öncelikle bir dermatolog tarafından muayene olması gerekmektedir. Sizin doktora verdiğiniz bilgiler ve yapılan fiziki muayenede derinin incelenmesi tanı için yeterli olabilir. Derinin egzamalı olmayan bir bölgesine sert bir için ile bastırıldığında beyaz renkli bir kabarıklık oluşur. Atopik tanısı konması gereken durumlarda uygulanır. Temas dermatitinden şüphelenilen durumlarda allerji deri testi yapılabilir. Cildin hangi maddelerden etkilendiğini anlamak için yapılır. Cilde bazı maddelerden oluşmuş karışımdan bir miktar sürülür. Fakat son yıllarda bu deri testlerinin eski popülerliği kalmamıştır. Ayrıca yapılan laboratuar testleriyle allerjinin olup olmadığı araştırılır. Bunun için kanda IgE denen antikor miktarına bakılır.
EGZAMA TEDAVİSİ VE ALINABİLECEK ÖNLEMLER?
Egzama tedavisinde günümüzde kullanılan bir çok ilaç vardır. Bu tedaviler ile hastalık kontrol altına alınır. Kaşıntı, cilt üzerinde oluşan yaralar ve derinin kuruyup çatlamasını önlemek için çeşitli ilaçlar kullanılır. Kortikosteroid türü ilaçlarla, cilt nemlendirildikten sonra cildin üstüne sürerek oluşan döküntü tarzı yaraları azaltmak amaçlanır. Uzun süre kullanılması deriyi inceltebilir. Hastaların en çok rahatsız olduğu durum olan kaşıntıyı önlemek için ise antihistaminikler kullanılır. Ayrıca egzama hastalarının derileri oldukça kurudur. Bu yüzden deriyi nemli tutmak gerekir. Çünkü kuru cilt bulguların artmasına neden olur. Sıvı sabunlar yerine kremli kalıp sabunlar kullanılmalıdır. Normal sabun kullanımından kaçınmak gerekir.
İlaç tedavisinin yanında hastaların alması gereken bazı önlemler vardır. Böylece egzamanın yol açtığı rahatsızlık hissi azaltılır. Öncelikle egzamalı hastaların dikkat etmesi gereken bir şey vardır. O da yarayı kaşımamaktır. Bebeklerin egzamalı yerlerini kaşımaması için parmaksız, pamuklu eldivenler önerilir. Erişkinlerin ise tahriş edecek maddelerden kaçınması gerekir. İşi gereği bu maddelerle temas halinde olan kişilerin, %100 saf pamuktan egzama eldiveni ve maske kullanmaları şarttır.
Egzamalı kişilerin sık banyo yapması cilt kuruluğunu arttırır. Haftada 3 defadan fazla banyo yapmamaya özen gösterilmelidir. Cildi tahriş etmemek için ılık su kullanılmalıdır. Sabun seçimine dikkat edilmelidir. Çocuklarda temizliğe özen gösterilmeli fakat çok sık yıkamaktan kaçınılmalıdır. Kıyafet seçerken kaşıntıya neden olacak yünlü kumaşlar kullanmamak gerekir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
