Sperm Kanalları Tıkanıklığı

Sperm Kanalları Tıkanıklığı :

Tohum Kanalları (Sperm Kanalları)

Erkek tohum hücrelerinin testislerden çıktıktan sonra meni keseciğine ulaşmak için geçtikleri kanaldır. Erkek tohum hücrelerini taşımada aracı bir yoldur.Erkeklerde spermler, testislerde üretilir ve ana sperm kanalı olan epididimde hareket kazanır. Vas deferens ( tohum kanalı ) ve ejekulatuar kanallar aracılığı ile yola devam ederler. Ejekulasyon yani seksüel boşalma ile seminal vezikül ve prostatın sıvıları ile birleşerek meni içeriği ile beraber penis dışına gebelik sağlamak üzere çıkarlar. İşte bu kanalların doğuştan yokluğu veya herhangi nedene bağlı tıkanıklılığı, tıkayıcı tip dediğimiz obstrüktif azospermi olarak karşımıza çıkabilir.

OBSTRÜKTİF AZOSPERMİ 

Semen kanallarının tıkanıklına bağlı ejekulasyon sonrası menide ve idrarda sperm hücrelerinin yokluğu söz konusudur. Testislerde normal sperm üretimi devam etmesine rağmen dışarıya sperm hücresi çıkamamaktadır. Testis boyutlarının ve hormon seviyelerinin normal olması tipiktir. Ejakulatuar kanalların proksimaline (yakın) rastlayan tıkanıklıklarda, seminal volümün büyük kısmı seminal veziküllerden ve prostattan kaynaklandığı için, ejakulat volümü sıklıkla normal sınırlar içerisinde kalır. Distal (uzak) obstrüksiyonlar da ise ejakulat volümü genellikle 1.5 ml’ nin altında bulunur.

Meni kanallarında tıkanıklık sıklıkla 3 yerde görülür

A ) testislerin hemen çıkımındaki kanallarda
B) daha önce geçirilen ameliyatlara veya travmalara bağlı olarak özellikle kanalların kasık bölgesinden geçtiği yerlerde
C) kanalların uç kısmında doğmalık kistler, iltihaba bağlı yapışıklıklar ya da taş oluşumuna bağlı tıkanıklıklar.
Obsrüktif azospermi bulunduğu bölgeye göre 2 gruba ayrılır

Proksimal
İntratestiküler
Epididimal
Proksimal vaz deferens

Distal
Distal vaz deferens
Ejakulatuar kanallar
Bu durumu yaratan nedenler aşağıda sıralanmıştır

Konjenital ( Doğuştan )
Vaz agenezi ( tohum kanalı yokluğu ) veya hipoplazisi ( gelişim geriliği )
Epididim agenezi veya hipoplazisi
Ejakulatuar kanal tıkanıklıkları

Kazanılmış
Travma (pelvik veya skrotal)
Cerrahi (Skrotal, inguinal veya pelvik operasyonlar sırasında vaz veya epididimin kesilmesi, bağlanması ya da devaskülarizasyonu, üretraya yapılan girişimler)
Enfeksiyon (N. Gonore, klamidya trakomatis, tüberküloz, üropatojenler)
Vazektomi ( erkek kısırlaştırma ameliyatı )
Seminal kanallar iki taraflı tıkanmışlarsa azospermi ve neticede kısırlık ile sonuçlanacaktır. Tek taraflı tıkanıklıklarında ise eğer diğer taraf testis ve seminal kanal sağlamsa karşı taraf olayı tamamen kompanse edebilir ve her hangi bir bulgu vermeyebilir. Tam olmayan tıkanıklıklarda ise patolojinin şiddetine göre ciddi oligosperminin eşlik ettiği ejakulat parametrelerinde belirgin bozulmalar dikkat çeker.
Obstrüktif azospermide, nedene yönelik yapılabilecek cerrahi tedavilerle ( vazovazostomi, epididimovazostomi, TUR-ED ) tıkanıklık giderilbilirse bu hastalarin semeninde sperm çıkabilir ve doğal yolla gebelik sağlanabilir. Tıkanıklığın giderilemediği veya cerrahi tedaviye uygun olmayan hastalarda ise testislerden cerrahi tekniklerle sperm elde edilmesiyle tüpbebek ( mikroenjeksiyon, ICSI ) uygulamasıyla çocuk sahibi olunabilir. Obstrüktif azospermide cerrahi tekniklerle sperm elde etme oranları çok yüksektir.