Fenilalanin Nedir?
Fenilalanin Nedir? : Günümüzde birçok farklý türdeki yiyecekten gazlý ya da gazsýz içeceðe kadar son derece geniþ bir alanda kullanýlan Fenilalanin, ilk defa 1879 yýlýnda Barbieri ve Schulze tarafýndan tanýmlanmýþtýr. Ýnsan beslenmesinde temel yapý taþlarý arasýnda yer alan bir Alfa amino asit olan Fenilalanin, ikili tarafýndan yapýlan incelemeler sonucunda kimyasal formülü “C9H11NO2” olarak ortaya konmuþtur. Bilim literatüründe “F” ya da kýsaca “Phe” olarak ifade edilen Fenilalanin tam formülü üzerine sonraki yýllarda yapýlan araþtýrmalar bu Alfa amino asidin gerçek formülünün “C6H5CH2CH(NH2)COOH”olduðunun anlaþýlmasýný saðlamýþtýr. Normal þartlar altýnda toz þeklinde bir fiziksel forma sahip olan Fenilalanin rengi ise beyazdýr. Fenilalanin bir Fenil grubu üyesi olduðundan aromatik bir bileþik olarak kabul edilmektedir.
Dünya genelinde en genel kullanýmý Aspartam olan Fenilalanin kimya sanayi, týp ve gýda sanayinde oldukça yaygýn olarak kullanýlan temel bir hammadde haline dönüþmüþtür. Son dönemde muazzam bir geliþim süreci yaþayan genetik mühendisliði sayesinde kullaným alaný ve iþlevselliði daha da geniþleyen bu Alfa amino asit, genler üzerine yapýlan araþtýrmalarda da kilit bir rol üstlenmektedir. Keþfinden itibaren genetik iþlemler ve protein sentezi üzerine oldukça yararlý bilgiler edinilmesini saðlayan Fenilalanin, katký maddesi olarak da kullanýlmaktadýr. Dünyanýn en çok tüketilen içecekleri arasýnda yer alan bazý gazlý veya gazsýz içeceklerde katký maddesi olarak kullanýlan Fenilalanin, Aspartam olarak yapay tatlandýrýcý görevi görmektedir.
Tip 1 ve Tip 2 diyabet hastalarýnýn gün boyunca tükettiði besinler sebebiyle kan þekerinin yükselmesine çözüm üretmek amacýyla yapay bir tatlandýrýcý olarak kullanýlan Aspartam‘ýn temel yapý taþý olan Fenilalanin, kalori deðeri açýsýndan avantaj saðladýðýndan diyet ürünlerde de kullanýlmaktadýr. DNA yapýsýndaki kilit görevi dýþýnda vücuttaki pek çok farklý yapýnýn oluþumunda etkili olan bu Alfa amino asit, doðal olarak diþi memelilerin sütünde bulunmaktadýr. Anne memelilerin göðsünden gelen sütün içinde bulunan Fenilalanin, besin ve süt üretim faaliyetlerinde görev almaktadýr. Ayrýca anne memelilerin sütü üzerinde yapýlan yakýn geçmiþteki araþtýrmalar, Alfa amino asidin “antidepresan” etkisi olduðunu ve yavru üzerinde sakinleþtirici etki yarattýðýný da ortaya koymuþtur.
Tüm bu görevlerinin ve etkilerinin yaný sýra birçok farklý temel yapýnýn oluþumunda da etkili olan Fenilalanin, Serotonin hormonunun üretimine de müdahale etmektedir. Beyinde gerçekleþtirilen kompleks kimyasal iþlemlerde de etkili olan Fenilalanin hakkýnda edinilen bilgiler ayrýca genetik bilimi açýsýndan da son derece önemlidir. Dopamin de dahil olmak üzere birçok farklý yapý taþýnýn oluþumuna doðrudan ya da dolaylý olarak etki eden Fenilalanin, bilim insanlarýnýn hala üzerinde kapsamlý araþtýrmalar yaptýðý bir Alfa amino asittir.
Dünya genelinde en genel kullanýmý Aspartam olan Fenilalanin kimya sanayi, týp ve gýda sanayinde oldukça yaygýn olarak kullanýlan temel bir hammadde haline dönüþmüþtür. Son dönemde muazzam bir geliþim süreci yaþayan genetik mühendisliði sayesinde kullaným alaný ve iþlevselliði daha da geniþleyen bu Alfa amino asit, genler üzerine yapýlan araþtýrmalarda da kilit bir rol üstlenmektedir. Keþfinden itibaren genetik iþlemler ve protein sentezi üzerine oldukça yararlý bilgiler edinilmesini saðlayan Fenilalanin, katký maddesi olarak da kullanýlmaktadýr. Dünyanýn en çok tüketilen içecekleri arasýnda yer alan bazý gazlý veya gazsýz içeceklerde katký maddesi olarak kullanýlan Fenilalanin, Aspartam olarak yapay tatlandýrýcý görevi görmektedir.
Tip 1 ve Tip 2 diyabet hastalarýnýn gün boyunca tükettiði besinler sebebiyle kan þekerinin yükselmesine çözüm üretmek amacýyla yapay bir tatlandýrýcý olarak kullanýlan Aspartam‘ýn temel yapý taþý olan Fenilalanin, kalori deðeri açýsýndan avantaj saðladýðýndan diyet ürünlerde de kullanýlmaktadýr. DNA yapýsýndaki kilit görevi dýþýnda vücuttaki pek çok farklý yapýnýn oluþumunda etkili olan bu Alfa amino asit, doðal olarak diþi memelilerin sütünde bulunmaktadýr. Anne memelilerin göðsünden gelen sütün içinde bulunan Fenilalanin, besin ve süt üretim faaliyetlerinde görev almaktadýr. Ayrýca anne memelilerin sütü üzerinde yapýlan yakýn geçmiþteki araþtýrmalar, Alfa amino asidin “antidepresan” etkisi olduðunu ve yavru üzerinde sakinleþtirici etki yarattýðýný da ortaya koymuþtur.
Tüm bu görevlerinin ve etkilerinin yaný sýra birçok farklý temel yapýnýn oluþumunda da etkili olan Fenilalanin, Serotonin hormonunun üretimine de müdahale etmektedir. Beyinde gerçekleþtirilen kompleks kimyasal iþlemlerde de etkili olan Fenilalanin hakkýnda edinilen bilgiler ayrýca genetik bilimi açýsýndan da son derece önemlidir. Dopamin de dahil olmak üzere birçok farklý yapý taþýnýn oluþumuna doðrudan ya da dolaylý olarak etki eden Fenilalanin, bilim insanlarýnýn hala üzerinde kapsamlý araþtýrmalar yaptýðý bir Alfa amino asittir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
